Door 
Food Inspiration reisde vorige week samen met ‘Master of Wine’ Cees van Casteren naar de Elzas in Frankrijk. Van Casteren arriveerde met enige scepsis – “Ik zou uit mezelf niet zo snel een doosje Elzaswijn kopen” – maar keerde overtuigd terug naar Nederland, mét meer dan één doos in de kofferbak. “Deze wijnreis heeft bewezen dat het imago van zoete Elzaswijnen achterhaald is.”
"Er worden juist veel droge rieslings gemaakt die mooi rijpen. Bovendien zijn de crémants uit deze regio een prachtig en betaalbaar alternatief voor champagne”, aldus Van Casteren.
Wijngebied de Elzas
-
Gelegen in het noordoosten van Frankrijk tegen de Duitse grens.
-
De Elzas telt meer dan 15.000 hectare aan wijngaarden.
-
Van noord naar zuid loopt er een 170 kilometer lange wijnroute, de 'Route des Vins d'Alsace'.
-
Het gebied telt twaalf verschillende terroirs, 3.032 producenten en 697 wijnmakers.
-
Riesling, pinot blanc, pinot gris en pinot noir – vormen de ruggengraat van de wijnproductie.
Voordelen van Elzasser wijn voor horecaondernemers:
-
Breed inzetbaar: Van aperitief tot dessert.
-
Hoge prijs-kwaliteitverhouding: Zeker bij Crémant d’Alsace en droge Riesling.
-
Duurzaamheid: Steeds meer producenten schakelen over op biologische of biodynamische productie, wat inspeelt op de groeiende vraag naar duurzame producten.
Achterhaald imago van zoete wijnen
Cees van Casteren, wijnexpert en wijnschrijver, legt uit hoe de Elzas aan het imago van witte wijnen met een hoog suikergehalte kwam. “Van oudsher waren de wijnen uit de Elzas droog. Nooit beendroog, maar wel echt droog. Daarnaast had je de zoete stijlen. De zomer van 2003 zorgde ervoor dat die twee stijlen gemengd werden. Het was een uitzonderlijk hete en droge zomer, een heel rijpe jaargang, waardoor veel van de droge wijnen uit dit wijngebied op de markt kwamen met een restzoetje. Hoewel dit uit nood geboren was, bleek er flink vraag naar deze wijnen te zijn. Een aantal wijnproducenten besloot vanaf dat moment permanent een zoetere stijl te gaan produceren.”
Natuurwijnen: een hype of een blijvertje?
In tegenstelling tot Duitsland, waar termen als 'trocken' of 'halbtrocken' helpen om de stijl te begrijpen, ontbrak bij Elzaswijnen duidelijkheid op het etiket. “Dit resulteerde in wantrouwen en soms teleurstelling, omdat consumenten niet langer wisten of ze een droge of zoetere wijn kochten.”
Deze wijnreis bewijst volgens Van Casteren dat in de Elzas prachtige droge wijnen worden geproduceerd. Sinds een aantal jaar is het bovendien verplicht om op het etiket van Elzaswijnen de zoetheid te vermelden aan de hand van de categorieën: sec, demi-sec, moelleux en doux. “Met die schaal op het etiket zijn de wijnen gastronomisch beter inzetbaar. Omdat je nu, als sommelier, kunt zeggen: ik schenk een demi-sec, omdat die qua suikergehalte goed past bij een gerecht.”
Classificatie Elzaswijnen
| Term | Restsuilker g/l | Betekenis |
| Sec | tot 4 | Droog/zacht zoet |
| Demi-sec | 4-12 | Zoet |
| Moelleux | 45-80 | Erg zoet |
| Doux | 45+ | Dessertwijn |
Crémants, het kleine zusje van champagne
Crémants genieten steeds meer populariteit. De mousserende wijn uit de Elzas is aantrekkelijk voor de horeca. Van Casteren: “Champagne gaat door het dak qua prijs en cava is qua smaak toch echt anders. De crémant is qua stijl en smaak een vergelijkbare bubbel met champagne. De mousserende wijn uit de Elzas wordt gemaakt volgens de méthode traditionnelle (dezelfde methode als bij champagne), waarbij de tweede gisting op de fles plaatsvindt. En het wordt gemaakt van dezelfde, of vergelijkbare druiven. Dus je hebt eigenlijk een champagne voor een kwart van de prijs.”
Riesling Grand Cru voor minder dan €30 per fles
Van Casteren is sowieso positief verrast over de kwaliteit-prijsverhouding van de wijnen. “Ik heb hier een Riesling Grand Cru geproefd voor minder dan €30 per fles. in Duitsland kan je voor dat bedrag geen Grosse Lage (Grand Cru) kopen. De prijs-kwaliteitverhouding is hier goed.”
Voor sommeliers is er genoeg spannends te vinden in de Elzas. Een nieuwe generatie wijnboeren blaast de regio nieuw leven in. “We hebben veel leuke kleine producenten gezien, die maximaal 150.000 flessen per jaar maken. Dat waren voor mij wel de toppers.”
Wijnmaker Paul Blanck van Domaine Paul Blanck et Fils zegt hierover: “Veel professionals kennen Riesling wijnen als ‘oké wijn, die niet al te duur is’, maar zijn verbaasd als ze hier de kwaliteit proeven. En ze rijpen prachtig.”
Food Inspiration bezocht de volgende wijnhuizen:
Domaines Schlumberger - Guebwiller: Een historisch wijnhuis gevestigd in het zuiden van de Elzas. Opgericht in 1810 en nog steeds in handen van dezelfde familie. Het domein beslaat 140 hectare wijngaarden, waarvan 70 hectare is geclassificeerd als Grand Cru. Domaines Schlumberger heeft vier verschillende Grands Crus: Saering, Spiegel, Kessler en Kitterlé.
Bott Frères - Ribeauvillé: Een familiebedrijf dat sinds 1835 is gevestigd in het hart van de Elzas. Het wijnhuis van 20 hectare wordt geleid door de zesde en zevende generatie, Laurent Bott en zijn zoon Paul, die traditionele wijnbouwmethoden combineren met moderne technologieën. De wijngaarden bevinden zich op diverse Grand Cru-locaties, waaronder Osterberg, Geisberg, Kirchberg de Ribeauvillé en Gloeckelberg. Sinds 2022 werkt het familiebedrijf biologisch. Deze wijnen zijn verkrijgbaar in de winkels van Henri Bloem.
Domaine Paul Ginglinger - Eguisheim: Een familiebedrijf in een pittoresk dorpje ten zuiden van Colmar. Het wijnhuis gaat terug tot 1610. Sinds 2000 staat de 13e generatie, Michel Ginglinger, aan het roer. Het domein beslaat 13 hectare wijngaarden, waaronder percelen op de Grand Cru-wijngaarden Eichberg en Pfersigberg. Domaine Paul Ginglinger werkt biologisch.
Domaine Gruss & Fils - Eguisheim: Dit familiebedrijf heeft een rijke geschiedenis in de Elzas. Het domein beslaat ongeveer 18 hectare wijngaarden, verdeeld over zo’n vijftig percelen op kalkrijke terroirs in en rondom Eguisheim. Alle wijngaarden worden biologisch bewerkt en de druiven worden met de hand geoogst.
Paul Blanck et Fils - Kaysersberg: Het domein beslaat 25 hectare en staat bekend om zijn drie Grands Crus en vier uitzonderlijke lieux-dits, die allemaal biologisch worden verbouwd. Jaarlijks verlaten ongeveer 120.000 flessen de kelders van het domein.
Maison Zeyssolff - Gertwiller: Sinds 1778 produceert dit familiebedrijf wijn in het Franse departement Bas-Rhin. Sinds 2000 heeft Maison Zeyssolff zich toegelegd op biologische wijnbouw en produceert het op 15 hectare een breed scala aan authentieke Elzasser wijnen.
Wijnhuis Cattin - Voegtlinshoffen: Dit wijnhuis wordt sinds 1720 beheerd door de familie Cattin. Het domein beslaat meer dan 65 hectare wijngaarden. Cattin is een grote producent van Crémant d'Alsace, met een jaarlijkse productie van ongeveer 1,2 miljoen flessen. "50% van onze productie is crémant." Het is onder meer verkrijgbaar bij de Sligro in Nederland.
 (3).jpg)
