Basale gerechten kun je meerwaarde geven, en dus een hogere prijs, door ze letterlijk extra te laden. Zo is de pizza groot geworden door hem vol te laden met een keur aan toppings. De laatste jaren maken loaded fries furore: met toppings overladen friet. Het lijkt of de loading-trend nog lang niet op zijn hoogtepunt is.

Loaded fries zijn natuurlijk lang niet de eerste poging om een basisproduct meerwaarde te geven. Het geven van extra beleving aan 'kale' foodproducten is een ontwikkeling die rond de millenniumwisseling al op stoom kwam. Geen wonder ook, want de horeca werd een verdingingsmarkt en dus was er aan standaard-hardlopers steeds minder te verdienen. Het standaard-pilsje, de standaard-koffie en de standaard-friet waren verworden tot commodities en kregen daarom een oppepper.

Daarom kreeg koffie de afgelopen twintig jaar een boost met allerlei schuimende toppings en additionele smaakjes, kreeg het pilsje een onnoemlijk aantal speciale en lokale smaakvarianten én was de friet eveneens onderwerp van een opwaardering. Denk maar eens aan het frietgerecht Kapsalon: het was de opmaat naar nog veel royalere toppings bovenop de gefrituurde aardappelstangen, pieperreepjes die zelf trouwens weer steeds vaker niet in de fabriek, maar handmatig worden voorgebakken.

Overigens, in dit gezelschap mag ook de hamburger worden genoemd. Het is alweer even geleden dat de gourmetburger met eigentijdse creatief belegde vleespatty’s op grote schaal debuteerde, maar nog altijd verschijnen er aan de lopende band nieuwe loaded burgers.

Een beladen onderwerp

Opmerkelijk is, maar wel heel erg van deze tijd, dat je bij innovaties van basale ‘smaakdragers’ en hardlopers bewegingen ziet naar beide kanten. De pizza is een illustratief voorbeeld. Van oudsher beleggen Amerikaanse pizzaketens en sommige pizzeria’s de Italiaanse deegbodem met een keur aan toppings.

Maar daarnaast zijn er puristen die pizza’s met ananas, shoarma of frikandelstukjes verketteren. Zij halen hun neus op en gaan juist bewust te rade bij de sobere receptuur van de oorspronkelijke Napolitaanse pizza. Het aantal voorbeelden van deze retourtrend is de laatste jaren eveneens enorm, ook in ons land.

Beide trends, overdaad en soberheid, tekenen onze tijd: net als in de politiek en de samenleving, zoeken we met gekende smaakdragers de uiterste flanken op.

Drie keer new-loaded ter illustratie dat de trend aanhoudt:

1. Loaded worsten

Na de hamburger en de friet, zijn de frikandellen aan de beurt. Neerlands populairste frituursnack is steeds vaker de drager van toppings, soms dezelfde als die voor loaded fries worden gebruikt.

Niet alleen frituurders wagen zich de laatste jaren aan loaded frikandellen (er worden zelfs plankjes met verschillende variaties geserveerd) maar ook menige restaurantkok haakt in op de trend. De frikandel heet in vaktaal een ‘uitstekende smaakdrager’ te zijn.

“Je kunt natuurlijk eindeloos en onwijs combineren met smaken,” zei chef Julius Jaspers hierover onlang in de media, verwijzend naar onze snack der snacks. In België worden steeds vaker populaire bestsellers als curryworsten en cervela’s met overdadige toppings ‘geladen’. In Duitsland zien we het, zij het nog mondjesmaat, bij de braadworst.

2. Loaded nachos

Aan de opmars van nachos lijkt maar geen einde te komen. Steeds meer restaurants hebben de gefrituurde tortillachips in hun assortiment. Op de kaart met borrelsnacks staan ze, maar ook als tussendoor- en bijgerecht is het in ons land al een tijdje een absolute runner-up.

Nachos lijkt inmiddels de gesmolten kaas, zure room, avocadosaus, groene pepertjes en pikante dipsaus voorbij. Hoewel we een brede waaier van loaded nachos in de horeca nog beperkt voorbij zien komen, wemelt het online wel degelijk van de recepten voor thuis.

De nachos zijn zelfs dragers van complete maaltijden, vaak pikant, veelal met een Mexicaans of Latijns-Amerikaans tintje. Daarnaast zien we een keur aan nacho-gerechten met frisse plantaardige toppings van groenten en rauwkost. De gesmolten kaas ontbreekt natuurlijk zelden, maar met de soorten kaas wordt volop gevarieerd.

3. More loaded

Hoewel in sommige gevallen niches, blijven de loaded trends van recente datum niet beperkt tot nachos, frikandellen en andere worsten (laten we ook de loaded hot dog niet vergeten). Zo lijkt de schnitzel terug na een wat slappere tijd. Vooral in de provincie experimenteren enkele restaurateurs met loaded schnitzels. Zelfs is er een schnitzelkoerier: loaded schnitzels worden in pizzadozen thuisbezorgd.

Ook bij de tosti 3.0 (1.0 was de cafétosti, 2.0 het korte tostitrendje vijftien jaar geleden) zien we dat de lading al lang niet meer beperkt blijft tot gesmolten kaas en een plakje ham of tomaat.

Nog enkele andere beladen niches: loaded sushi (aantal sushi’s op een rijtje met sausjes en garnituur erover), loaded icecream, loaded chicken (borststuk, kippenvleugels, kipstrips en nuggets) en loaded pancakes (vaak met zoete toppings, maar ook hartig).

Vreemd genoeg gaat een andere wereldwijde bestseller nog tamelijk kaal en ongetopt door het leven: de gehaktbal, groot zoals in ons land of klein van stuk naar Zweedse snit.