Vlakbij het Overijsselse Lettele staat de Melkbrouwerij. Tot voor kort was deze boerderij een boerderij als vele andere. Maar sinds de jonge boeren Rick en Arjuna Huis in ‘t Veld het bedrijf overnamen, gaat niets er meer als vroeger. Toch willen de nieuwe eigenaren de natuurlijke elementen van vroeger in de bedrijfsvoering terugbrengen, maar dan wel door gebruik te maken van de huidige kennis en moderne techniek. 

Video en foto’s: Nina Slagmolen

Al zes generaties runt de familie Huis in ‘t Veld een boerderij ten westen van het dorp Lettele, bij Deventer. De huidige eigenaren, Rick en Arjuna Huis in ’t Veld, hadden nooit op de planning staan om het bedrijf van Rick’s ouders over te nemen. Woonzaam in Utrecht leefden ze het stadse leven, zonder plannen om het carrièrepad tot boer te volgen. Wel keken ze beiden kritisch naar het voedselsysteem. Vragen als: ‘Waar komt ons voedsel vandaan?’ en ‘Welke (onnatuurlijke) ingrediënten zitten er eigenlijk in ons eten?’ werden regelmatig gesteld. Arjuna: “Na verloop van tijd zeiden we: we kunnen wel zeggen wat er beter moet, maar we kunnen ook wat doen!” 

Van gangbaar naar bio

Om zelf verandering teweeg te brengen, besloten ze de daad bij het woord te voegen en lieten ze Rick’s ouders weten toch geïnteresseerd te zijn in de overname van  het familiebedrijf. Arjuna: “Het was een enorme verrassing voor mijn schoonvader. Hij was het bedrijf – dat toen nog een gangbare boerderij was – al langzaam aan het afbouwen. Twee jaar lang hebben we onderzocht hoe we onze manier van boeren wilden uitvoeren. We gingen langs bij andere boerderijen en Rick volgde, na zijn studie landschapsarchitectuur, een deeltijdopleiding in biodynamische landbouw.” 


 

Wat doet de Melkbrouwerij anders?

● De koeien op de boerderij zijn van het oude MRIJ-ras. Roodbonte koeien met een dubbel-doel. Dat wil zeggen dat ze geschikt zijn voor zowel het leveren van melk als van vlees. Over het algemeen worden koeien in de gangbare landbouw gehouden voor óf het een, óf het ander.

● De koeien van de Melkbrouwerij houden hun hoorns. Arjuna en Rick zijn ervan overtuigd dat die hoorns er zijn voor een reden en dat het natuurlijker is om ze te laten zitten. In de gangbare landbouw worden koeien vaak onthoornd om te
voorkomen dat ze elkaar verwonden.

● Een gezonde, productieve bodem is de basis van de boerderij. Daarom krijgen de koeien van de Melkbrouwerij vrijwel alleen gras en kruiden te eten, in tegenstelling
tot de meeste beesten binnen de gangbare landbouw die vaak voer van maïs of soja krijgen. Volgens Rick en Arjuna zijn gras en kruiden het meest gezond voor de koeien en bovendien zorgen de kruiden in het gras (zoals rode klaver) voor de
bodemvruchtbaarheid en dragen ze bij aan een natuurrijk landschap.

● Het bedrijf werkt volgens de biologische filosofie. Dat betekent dat er rekening wordt gehouden met milieueffecten en dierenwelzijn. Op de Melkbrouwerij wordt geen gebruik gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen, en de dieren hebben meer ruimte om hun natuurlijke gedrag te vertonen.

Boerderij met leden

De melk, boter, karnemelk en kefir die worden geproduceerd op de Melkbrouwerij worden verkocht in supermarkten in en rondom Deventer. Daarnaast hanteert de boerderij een ledensysteem. Arjuna: “Mensen uit de omgeving kunnen lid worden via de website. Eenmaal aangemeld plannen we een ontmoeting op de boerderij en geef ik ze rondleiding. Daarna mogen ze altijd langskomen en producten uit de koeling halen. Ze schrijven op een formulier wat ze meenemen, vervolgens factureer ik maandelijks het bedrag van de gekochte producten. Het systeem is volledig gebaseerd op vertrouwen. Het leukste van deze regeling is dat ik onze leden persoonlijk leer kennen. Soms loop ik ‘s ochtends vroeg naar buiten en dan staat er al iemand bij de koeling; lekker boter en melk halen voor de dag begint.” 

Natuurlijk landschap

De Melkbrouwerij is constant in ontwikkeling. Naast koeien leven er op de boerderij ook andere beesten, zoals varkens en kippen. Wanneer de varkens worden geslacht, kunnen leden– naast zuivel – ook vleespakketten uit de koeling krijgen. Ook zijn Rick en Arjuna bezig het bedrijf nóg natuurvriendelijker te maken. Dwars door de weilanden zijn houtwallen met eetbare struiken, kruiden, noten- en fruitbomen aangelegd. Zo willen ze een nuttig, mooi en natuurrijk landschap creëren. Arjuna: “Het is ons doel om deze omgeving en boerderij nog mooier achter te laten, dan dat we dat we het hier ooit aantroffen.”