Het is een doorn in het oog van veel festivalorganisatoren en -bezoekers: de zee van plastic drinkbekers die na eenmalig gebruik op de grond belanden. Stichting Vierdaagsefeesten, verpakkingsleverancier Paardekooper en stichting CircularPET bedachten er iets op: een circulair bekersysteem met recyclebare softcups. Binnenkort wordt het systeem ingezet tijdens de Vierdaagsefeesten en de 4Daagse in Nijmegen, het grootste vrij toegankelijke evenement van Nederland. 

Het overtollig gebruik van single-use plastic kan echt niet meer. Wereldwijd wordt bijna eenderde van het plastic afval slecht beheerd of ‘lekt’ het weg naar de natuur, aldus de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) in een onlangs verschenen rapport. Wetenschappers vinden plastic bekers en andere verpakkingen tot in de verste uithoeken van de planeet terug in de natuur, met alle gevolgen van dien. Onlangs werd zelfs aangetoond dat plastic microvezels zich door de hele voedselketen verspreid hebben, en inmiddels ook aanwezig zijn in het menselijk lichaam. OESO-Secretaris-Generaal Mathias Cormann ziet plastic vervuiling zelfs als een van de grootste uitdagingen van de 21e eeuw.

Daar moeten we iets anders op verzinnen. Dat ziet de overheid ook. Binnenkort wordt een duurzaam bekersysteem verplicht. Vanaf 2024 is het bij consumptie ter plaatse verboden om plastic of plastic-bevattende wegwerpbekers en maaltijdverpakkingen te verstrekken, tenzij er wordt gezorgd voor een goede inzameling en hoogwaardige recycling van die producten. Staatssecretaris Vivianne Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat zegt over die nieuwe wet: "Elke dag gooien we in Nederland 19 miljoen plastic bekers en voedselverpakkingen weg, na eenmalig gebruik. Daar moeten we toekomstige generaties niet mee blijven opzadelen. Er is een ommezwaai nodig van wegwerp naar hergebruik." Die ommezwaai wordt binnenkort ingezet tijdens de Nijmeegse Vierdaagsefeesten, waar een circulair systeem wordt gebruikt gericht op hoogwaardige recycling tot nieuwe drinkbekers.

Consumpties Nijmeegse 4Daagse

De Nijmeegse 4Daagse vindt dit jaar plaats van 19 tot 22 juli. Jaarlijks lopen er zo’n 50.000 mensen mee. Daarnaast trekken er nog eens ruim een miljoen bezoekers naar de stad voor de Vierdaagsefeesten. Het zevendaagse feest in de binnenstad van Nijmegen is daarmee het grootste jaarlijkse publieksevenement van Nederland. Een bezoeker geeft gemiddeld ruim 30 euro uit aan F&B tijdens zo’n bezoek, waarvan zo’n 60% aan drinken (cijfers afkomstig van de Gemeente Nijmegen, pre-corona).

Gesloten systeem van rPet

Het systeem dat Stichting Vierdaagsefeesten, Paardekooper en CircularPET in juli inzetten is even simpel als duurzaam: bezoekers betalen 50 cent voor hun rPET beker bij de aankoop van hun eerste drankje. Bij elke volgende consumptie betalen ze die zogenoemde duurzaamheidsbijdrage niet, mits ze hun gebruikte beker inleveren voor een nieuwe. De drinkbekers kunnen bezoekers na gebruik bij de bar inleveren, of bij de daarvoor bestemde inleverpunten. De bekers worden vervolgens gerecycled tot PET dat opnieuw gebruikt kan worden voor bekers of andere voedselverpakkingen. Zo wordt het plastic steeds opnieuw gebruikt en belandt er geen plastic in de natuur.

De Nijmeegse 4Daagse is overigens niet het eerste event waar een dergelijk gesloten bekersysteem wordt gebruikt. Heineken zette deze werkwijze vorig jaar ook al in tijdens de Grand Prix in Zandvoort. 

Wat is rPET ook al weer?

Er bestaan vele verschillende soorten plastic. Die kun je niet zomaar mengen en recyclen. Alleen mono-materiaal kan je recyclen: materiaal dat uit dezelfde elementen bestaat. Er is een generieke soort plastic die tegenwoordig op redelijk grote schaal wordt ingezameld en hergebruikt: PET. rPET staat voor gerecycled PET.”


Dorine Koopmans is vanuit verpakkingsleverancier Paardekooper verantwoordelijk voor duurzaamheid, en ook voor de introductie tijdens de Nijmeegse 4Daagse. Koopmans: “Voor de herkenbaarheid hebben we voor de Vierdaagsefeesten een speciale beker ontworpen. Bij welk podium of welke bar je dus tijdens de Vierdaagsefeesten ook een drankje haalt: je krijgt overal dezelfde rPET Vierdaagse beker. Overigens zonder jaartal. De bekers die nu niet gebruikt worden, kunnen we dan zonder ze om te smelten volgend jaar direct weer inzetten.” 

Tessa Groenen, programmamanager duurzaamheid bij de Vierdaagsefeesten: “Het klinkt misschien als een vrij eenvoudig systeem, maar de implementatie is voor ons best ingewikkeld, en niet alleen vanwege de omvang van het evenement. Bij de Vierdaagsefeesten zijn namelijk zo’n 100 lokale ondernemers betrokken die drank schenken. Zij kozen voorheen allemaal hun eigen type bekers, die ze vaak goedkoop kunnen inkopen vanwege de promotionele waarde vanuit hun drankleveranciers. Het nieuwe systeem is voor hen een grote omslag in werkwijze en kosten. Maar het goede nieuws is: iedereen ziet dat het duurzamer moet en iedereen doet mee.”

Softcups versus hardcups

Waarom geen hardcups gebruiken tijdens de feesten in Nijmegen? Dergelijke harde plasticbekers kunnen ook hergebruikt worden en zie je steeds vaker op festivals en evenementen. De cups worden na gebruik ingenomen, omgespoeld en opnieuw gebruikt. Koopmans: “Voor andere evenementen zijn dergelijke cups zeker een oplossing. Maar tijdens de Vierdaagsefeesten is dat qua logistiek niet te doen. Er is niet overal water om te spoelen, en om de hygiëne te waarborgen wil je de bekers eigenlijk bij een (externe) professionele wasstraat laten reinigen en drogen. Iedere nacht zouden bekers bij alle ondernemers moeten worden opgehaald, gewassen en weer terugbezorgd. Dat is een enorme operatie. En bovendien: er komen in een week tijd ruim een miljoen mensen naar Nijmegen, zoveel hardcups zijn er in Nederland niet eens in omloop.”

Meer lezen over hoe andere evenementen en festivals omgaan met hun F&B-aanbod? Check dit artikel »