De Portugese Rafael de Lima is sommelier en ondernemer in Porto. In zijn wijnbar organiseert hij tastings, waar het doel is gasten op een toegankelijke manier kennis te laten maken met wijn: “Naast een lekkere tasting, wil ik mijn gasten praktische handvatten geven, zodat ze met meer zelfvertrouwen nieuwe wijnen kunnen proberen en meer begrijpen over hun eigen smaak.”

De Lima groeide tot zijn 14e op in Zwitserland, waar zijn ouders zeven dagen per week werkten, om op een later moment terug te kunnen keren naar Portugal en het rustiger aan te doen. “Mijn opvoeding heeft bijgedragen aan mijn drive en stijl van ondernemen. Door mijn jeugd in Zwitserland spreek ik vier talen vloeiend; handig als je in de hospitality werkt.” De Lima volgde de hogere hotelschool in Porto en liep stage bij topzaken over de hele wereld, zoals driesterrenzaak Monte Christo in Zuid-Frankrijk en het Ritz Carlton in Fort Lauderdale in de Verenigde Staten. Na verloop van tijd besloot hij te stoppen met zijn opleiding en aan het werk te gaan. Hij kon aan de slag bij het Rosewood hotel in Londen. 

Zijn tijd in Londen zorgde voor een ommezwaai. “Omdat ik ervan hou om verschillende dingen uit te proberen, wilde ik ervaring opdoen als sommelier. In het topsegment in Engeland kan dat alleen als je een opleiding volgt die verbonden is aan de Wine & Spirit Education Trust (WSET). Tijdens mijn eerste les van de sommelieropleiding, al ruikend aan de wijnen, wist ik: dit is wat ik de rest van mijn leven wil doen.”

De Lima's Wine Bar

In feite was De Lima’s nieuwe passie sterk verbonden met zijn roots. Al generaties lang bezit zijn familie een wijngaard in het noorden van Portugal. “Portugal is een van de meest veelzijdige wijnlanden van Europa. Zo zijn er meer dan 250 inheemse druivenrassen te vinden, dat betekent ook dat we een groot aantal soorten wijnen hebben.” Een horecalocatie huren in Porto, de stad waar De Lima ooit studeerde en naar terugkeerde om zijn carrièrepad in wijn te volgen, was in eerste instantie te duur. “Ik kocht een oude bus en bouwde die om tot wine van. Het plan was om van wijnregio naar wijnregio te rijden, de bus vol te laden en deze dan in de volgende stad op markten te verkopen. Het bleek vanwege regelgeving te ingewikkeld.”

In 2018 kon De Lima een kleine koffiezaak van slechts 16 vierkante meter overnemen in Porto en bouwde het om tot De Lima’s Wine Bar. “Mijn vader werkte zijn hele leven in de bouw en kon dus helpen er iets moois van te maken. In eerste instantie wilde ik een gewone wijnbar runnen met zoveel mogelijk aandacht voor kleinschalige wijnproducenten, die ik schonk per glas. Ook dat bleek geen rendabel businessmodel. Mensen gaan graag voor wat ze kennen. Ze vinden het lastig om iets ‘nieuws’ te proberen, dus er was veel derving van geopende flessen waar maar een of twee glazen uit waren.”

Houd het simpel

“Naast mijn grote passie voor wijn, was ook gastvrijheid nog steeds een belangrijke drijfveer. Ik wil graag met gasten in gesprek en hen een mooie ervaring bieden. Ik startte dus met tastings. Voor mij was dat een belangrijke manier om me te onderscheiden van anderen. Wat ik merkte was dat tastings vaak worden georganiseerd door wine nerds - dat ben ik zelf ook - die met hun deelnemers spreken alsof zij er net zoveel vanaf weten of net zoveel interesse in hebben als zijzelf. Ik wilde juist een tasting creëren voor mensen die weinig van wijn weten: cityhoppers die een paar dagen Porto bezoeken en op zoek zijn naar een gezellige laagdrempelige activiteit, maar wel wat willen leren, wat ze als bagage meenemenW als ze weer naar huis gaan.”

"Mijn workshops gaan veel meer over smaak en proeven in het algemeen, dan over specificaties van wijn." Voor zijn standaard tasting houdt De Lima het simpel. Hij serveert alleen wijnen uit Portugal. Drie keer rood en drie keer wit. “We gaan niet te diep in op details over terroir en vergelijkbare technische termen, dat doe ik wel met mijn mede wine nerds. Ik kies juist wijnen die ontzettend van elkaar verschillen en leg uit waardoor dat komt. Ook trek ik vergelijkingen met internationale wijnen.”

“Ik krijg regelmatig enthousiaste appjes van mensen die bij mij een tasting hebben gedaan, met de melding dat het ze eindelijk is gelukt om op eigen houtje een wijn te kiezen uit de supermarkt die ze zelf echt lekker vinden.”

Drie tips van De Lima voor een geslaagde tasting voor beginners

  1. Kies een thema, voor mij is het wijn uit Portugal.

  2.  Laat de grote verschillen proeven. Ga niet op zoek naar nuances, maar zoek juist de extremen op, zodat ook onervaren proevers echt verschil opmerken.

  3. Focus op smaak en beschrijf dat in normale taal. Laat ingewikkeld jargon achterwege.

Eigen wijnmerk en opleiding 

Sinds de oprichting in 2018 is De Lima's Wine Bar uitgegroeid tot een van de meest populaire bestemmingen voor wine tastings in Porto. Dit jaar markeert een bijzonder jaar voor de ondernemer. Niet alleen opent hij binnenkort een tweede, grotere, locatie van zijn proeflokaal, maar ook wordt de eerste batch wijn van zijn familie estate, die door zijn vader en hemzelf is ontwikkeld, gelanceerd. “Hoewel mijn familie al generaties eigenaar is van de wijngaard, maakten we nooit op commerciële schaal wijn. Mijn opa maakte hoogstens een paar honderd flessen voor eigen gebruik. De rest van de druiven werden verkocht aan grote wijnhuizen. Sinds mijn ouders de wijngaard in handen hebben, zijn mijn vader en ik nu vier jaar bezig met het ontwikkelen van ons eigen label. De eerste wijn die we hebben ontwikkeld is een 100% Albariño. We gaan 2.500 flessen bottelen, die ik in eerste instantie exclusief in mijn wijnbarren serveer.” 

Toekomstblik

“Als ik terugblik op mijn carrière tot nu toe, vind ik het mooi om te zien hoe ik als nomade uiteindelijk terug ben bij mijn roots, en me gesetteld heb in Porto. Ik ben dol op deze stad en het voelt echt als thuis. Ook heb ik het gevoel dat ik me als ondernemer nu echt gevestigd heb. Daarom wil ik me de komende jaren naast mijn businesses ook focussen op projecten waarmee ik iets terug kan doen, vooral voor Portugese jongeren. Baanzekerheid en lonen zijn hier laag. Het gemiddelde minimumloon ligt rond de €750,- bruto per maand. Jongeren die net als ik geen opleiding hebben afgerond, kunnen niet zo snel een dure wijnopleiding volgen. Ik wil kijken of ik daarin kan helpen, door mensen te trainen en misschien een betaalbare cursus te starten. Net als in mijn werk wil ik graag verbindingen aangaan met jongeren en hen handvatten bieden om verder te komen in het leven.”