"Maak de gezondere keuzes makkelijker dan de door stemming gedreven keuzes"
Adam Brumberg is een onderzoeksspecialist aan het Cornell Institute for Behavioral Economics and Consumer Choice (IBECC). Het IBECC zoekt in de gedragswetenschap oplossingen voor uitdagingen in het echte leven. Om de impact van corona op ons consumentengedrag beter te begrijpen stelde Hans Steenbergen zeven vragen aan Mr. Brumberg.
1. Kunt u de relatie tussen stemming en eten beschrijven? Stress en geluk? Welk bewijs is er dat onze gemoedstoestand onze voedselkeuzes beïnvloedt?
"Onze stemming heeft invloed op al onze beslissingen, niet alleen op onze voedselkeuzes. Hoe meer stress we ervaren, hoe minder analytisch we zijn in het maken van beslissingen. We maken snelle en impulsieve beslissingen in de hoop ons er in het moment goed of in ieder geval beter door te voelen. Op het gebied van voedselkeuzes betekent dit dat we minder geneigd zijn iets nieuws te proberen en eerder voor iets vertrouwds kiezen. Iets dat we als ‘comfort food’ zien. Voor de meeste mensen betekent dat veel vet en/of suiker. Er zijn duizenden wetenschappelijke artikelen die de link tussen stress en slechte voedselkeuzes aantonen."
2. Welke impact heeft deze pandemie op onze keuzes op dit moment?
"De huidige situatie leidt tot een aantal factoren die bewezen stress veroorzaken, waaronder de verstoring van routine, letterlijk gevaar voor onszelf en onze dierbaren, veel media-aandacht gericht op gevaar en gezondheidsrisico’s, isolatie, financiele zorgen, beperkte toegang tot essentiele diensten, verhoogde waakzaamheid op het gebied van persoonlijke veiligheid en zelfs voedselzekerheid. Met dat gegeven is de kans op stress die onze voedselkeuzes beïnvloedt aanzienlijk hoger dan normaal. Daarnaast zitten velen van ons thuis, en zitten we 24/7 binnen een paar meter van al ons eten, inclusief snacks en alcohol. De combinatie van die twee factoren zorgt ervoor dat het niet alleen maar chips eten moeite kost en waakzaamheid vereist."
3. Denkt u dat we, zodra er een vaccin is, we terug naar normaal gaan? Of gaan we nieuwe gedragsnormen zien in sociale ruimtes als restaurants, hotels en recreatiegebieden?
"Dat is een ingewikkelde vraag. Psychologisch gesproken is ‘ons leven terug krijgen’ onderdeel van COVID-19 ‘verslaan’. Dat wil zeggen dingen doen zoals we ze altijd deden. Nu plekken de beperkingen versoepelen zien we ook dat mensen graag weer naar buiten gaan en soms de richtlijnen rondom social distancing of mondkapjes negeren (ooit een burger gegeten met een masker? It’s not pretty). Op korte termijn zie ik veel mensen daarom proberen om weer terug te gaan naar het oude normaal. Aan de andere kant, als mensen zich niet echt veilig voelen tot er een vaccin is, kan dat lang genoeg duren om blijvende veranderingen in onze gewoontes en gedrag tot gevolg te hebben. We moeten nog zien of die nieuwe gewoontes ‘goed’ of ‘slecht’ zijn."
4. Is er al wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het effect van social distancing in restaurants? Wat er verandert en hetzelfde blijft?
"Niet dat ik weet. Er is onderzoek gedaan naar tafelafstand, maar niet op de afstand die nu vereist is. Ik kan zeggen dat de rekensom voor restaurants die op minder dan 50 procent van de capaciteit moeten opereren niet rond te krijgen is. Die zaken kunnen onder die omstandigheden vrijwel nooit op termijn winstgevend worden."
5. Als er nog geen onderzoek is, hoe denkt u dan zelf over het effect van social distancing op ons gedrag in restaurants of hotels?
"Dat is erg ingewikkeld. We gaan uit om sociaal te kunnen zijn, al is het alleen maar met de andere mensen aan onze tafel. We vinden het fijn in een sfeer van interactie te zitten, om mensen te kijken en mee te luisteren, of gewoon op te gaan in een menigte. Social distancing staat daar lijnrecht tegenover. Sommige restaurants proberen dit op te lossen door mannequins te gebruiken, mensen buiten te placeren en ongebruikt meubilair te verwijderen. Het gaat moeite kosten voor gasten om zowel voorzichtig als ontspannen te zijn, Dat is onderdeel van de leercurve voor iedereen, zowel gast als restaurateur, in het komende jaar."
6. Gastvrijheid is een belangrijk onderdeel van de restaurantervaring. Wat denkt u dat restaurantpersoneel kan doen om ondanks social distancing de verwachtingen van de gast te overtreffen en mensen blij te maken?
"Allereerst zullen ze een manier moeten vinden om aan te tonen dat ze alle voorzorgsmaatregelen in acht nemen, zonder daar zoveel aandacht op te vestigen dat de gast zich er niet prettig bij voelt. Dat kan betekenen dat ze een lijst met procedures bij de ingang hangen, mondkapjes dragen die stijlvoller, grappiger, eleganter en minder medisch eruit zien, of menukaarten en andere moeilijk schoon te houden artikelen in de ban doen. Ook kunnen ze, gezien het groeiende wantrouwen in lange voedselketens, de focus vestigen op hun verbinding met lokaal eten en lokale producenten (of die verbindingen aangaan als ze er nog niet zijn)."
7. Zijn er nog dingen die u met ons wilt delen die we niet gevraagd hebben?
"Ja. Je kan het effect van stress op jouw voedselkeuzes bestrijden door aandacht dat besteden aan jouw drijfveren in het moment (heb ik honger, verveel ik me, of ben ik angstig?) en door jouw opbergplekken te organiseren (koelkast, kelder, keukenkastjes, etc.) op een manier die de ‘beter voor je’ keuzes makkelijker maakt dan je ‘door stemming gedreven’ keuzes. Zet de gezonde keuzes vooraan op ooghoogte en makkelijk te pakken. En voel je niet schuldig als je snackt, daar krijg je alleen maar stress van, wat leidt tot nog een snack, waardoor je meer stress krijgt en… je ziet waar dit eindigt."
Foto: Robin Wishna