Haar videoserie voor de Volkskrant werd meer dan 2 miljoen keer bekeken, ze bracht een bakboek uit, verscheen met vaste items op radio en tv, en heeft haar eigen platform Mooncake.nl. Jonneke de Zeeuw belicht in al haar werk diversiteit en inclusiviteit in de keuken. Onlangs verscheen All Inclusive Aan de Keukentafel van haar hand. Een culinair pamflet voor alle Nederlanders.
De Zeeuw geeft graag het podium aan culinaire plekken die – tot haar verbazing – vaak onderbelicht zijn. Denk aan video's over een nieuw Jemenitisch restaurant in Amsterdam of een artikel over Syrisch-Palestijnse high tea in Den Haag. Ook wordt aandacht besteed aan bijzondere ingrediënten, recepten en bestemmingen. Veel niet-Westerse keukens, maar ook bijzondere Hollandse eethuisjes passeren de revue, want De Zeeuw brengt graag in kaart hoe het Nederlandse nieuwe, diverse culinaire landschap er uitziet.
Nederlandse eetcultuur
Dat was dan ook de aanleiding voor haar nieuwe boek. Volgens de Zeeuw is er namelijk iets geks aan de hand wanneer je inwoners van Nederland vraagt: 'Wat wordt er gezien als de Nederlandse keuken?' Je krijgt volgens haar nog te vaak een antwoord als: “Stamppot, vlees, erwtensoep, stroopwafels en haring. Er wordt zelfs gezegd dat we hier geen eetcultuur hebben", maar dat is onzin, zegt De Zeeuw.
In haar boek brengt ze een ode aan de vele keukens die Nederland rijk is. De Zeeuw neemt lezers mee op haar ontdekkingstocht naar nieuwe smaken, die al vroeg in haar jeugd begon. Ze beschrijft haar eerste culinaire herinneringen, over hoe ze als vijfjarige frikandel als lievelingseten verruilde voor sliptongetjes en op haar achttiende 'als culinaire vluchteling vertrok naar Amsterdam’. De Zeeuw: “Ik heb me al van jongs af aan makkelijk thuis gevoeld bij verschillende mensen. Ik heb een oprechte interesse in andermans eetcultuur, creativiteit in keukens en hou van experimenteren met smaak."
De exotische ander
Terwijl je als lezer al watertandend alle tips voor bijzondere gerechten en restaurants mee pent, geeft De Zeeuw nog een lesje Nederlandse eetgeschiedenis. Wat is de geschiedenis van de iconische Chinees-Indische restaurants in Nederlands en hoe heeft de oprichting van de Huishoudschool onze eetcultuur vernaggelt? De Zeeuw legt het op een luchtige, behapbare manier uit en geeft komische voorbeelden uit eigen eetervaringen.
De Zeeuw legt ook de vinger op de zere plek; in een land waar meer dan tweehonderd nationaliteiten samenleven kan eten verbindend werken, maar tot haar verbijstering wordt er vaak nog minachtend naar niet-Westerse keukens gekeken. “Er worden zulke flauwe grappen en nare opmerkingen gemaakt in de mainstream media over bijvoorbeeld de Indonesische keuken. Prima als één journalist een keer door de bocht vliegt, maar dat het vervolgens de eindredactie doorkomt; dat kan ik niet begrijpen."
De Zeeuw: “In veel publicaties worden niet-Westerse keukens en eettenten gezien als ‘de exotische ander’, terwijl een een gestyled hip restaurant, dat random gerechten maakt met ‘exotische’ producten die op dat moment ‘in’ zijn, wordt omschreven als ‘hotspot’. Dat is kwalijk.”
Kook, eet en proef
Het is volgens De Zeeuw niet alleen de mainstream media die te weinig eer geeft aan niet-Westerse keukens in Nederland. Ook bij koks- en bakkersopleidingen wordt nog steeds volgehouden dat de Franse keuken superieur is aan alle andere keukens ter wereld. “Ik zou alle studenten die nu een culinaire opleiding volgen, aanraden om ook buiten hun curriculum om hun oren, ogen en smaakpapillen open te stellen. Er zijn zoveel interessante smaken en technieken die je kunt leren van niet-Westerse culturen.” Ook voor startende horecaondernemers heeft ze een tip. Als je je met een nieuwe zaak in een buurt vestigt, kijk dan om je heen wat daar te vinden is. Misschien zit er wel een geweldige Marokkaanse bakker naast je deur, doe daar wat mee. Er wordt nog te weinig gedaan met wat we hier recht voor ons neus kunnen vinden.”
Eten verbindt maar alleen als we ons ook echt verdiepen in elkaars eetculturen. Haar boodschap: “Kook, eet en proef. Doe het met toewijding, interesse en enthousiasme. Verdiep je in wat er lokaal en in jouw buurt allemaal verkrijgbaar is. En... doe je best op de uitspraak van producten en gerechten.”