Matriark Foods maakt van weggegooid eten nieuwe producten. Het eerste product dat het Amerikaanse bedrijf op de markt bracht, was een groentebouillonblokje gemaakt van eten dat blijft liggen bij de boer. Food Inspiration sprak met oprichter Anna Hammond.
Hoe raakte je geïnteresseerd in eten?
"Vroeger was er in ons huishouden altijd aandacht voor vers eten. Mijn ouders hielden ervan om met hele mooie, verse ingrediënten te koken. Zomers brachten we door in Maine, heel dicht bij de boerderij van Eliot Coleman, een van de eerste biologische boerderijen in die regio. Het was een prachtige plek waar we al onze groenten kochten en kookten met wat er maar voorhanden was. Mijn moeder is geboren in Praag en kwam na de Tweede Wereldoorlog naar Amerika. Doordat ze de oorlog had meegemaakt, werd er nooit iets weggegooid in onze familie. Die mentaliteit is me mijn hele leven bijgebleven."
Wanneer besloot je een carrière in de foodbranche na te streven?
“Ik begon mijn loopbaan in de kunstwereld, maar vertrok daar om een carrière in de politiek te verkennen. Dat leidde me naar een groep boeren in de provincie waar ik woon, die probeerden nieuw beleid rond landbouwgrond te creëren, zodat ze voedsel voor de omgeving konden produceren. Uiteindelijk leidde het me tot een positie waarin ik een programma runde voor gezonde voeding voor jongeren en gezinnen die in sociale huurwoningen in New York woonden. Voor veel Amerikanen is het een van de grootste obstakels om regelmatig gezond te eten, er is een enorm gebrek aan toegang tot betaalbare verse producten. "
“Voor programma dat ik leidde, werkte ik samen in een boerderij in de staat New York. Daar hadden we in de zomer een leertuin voor kinderen. Er waren altijd enorme hoeveelheden groenten over. Diverse voedselbanken kwamen langs om het overtollige eten op te halen, maar niemand kon ooit meer dan een paar dozen meenemen, omdat ze niet de juiste opslag hadden. Er was gewoon geen goede infrastructuur om het voedsel op plaatsen te krijgen waar het nodig was. 40% van al het eten wordt verspild in de Verenigde Staten. 1 op de 9 mensen is niet zeker van genoeg eten. 1 op de 3 mensen lijdt aan een voedingsgerelateerde ziekten. Dat is gestoord. Er is een ongelooflijke tweedeling tussen mensen die gezond eten nodig hebben, en de ongelooflijke hoeveelheid aan voedsel dat wordt verspild.
Wat was je motivatie om Matriark te starten?
“Een paar jaar geleden kreeg ik de kans om naar India te gaan. Met een professor aan de NYU, die les gaf in voedselsystemen. We bezochten een van de productiefaciliteiten van Akshaya Patra, waar de lunch wordt geproduceerd voor staatsscholen. De ‘fabriek’ was gebouwd op basis van de meest handige geografische locatie, om iedere ochtend om half elf gezonde voeding naar zoveel mogelijk kinderen te krijgen. Iedere dag werd ervoor gezorgd 65 duizend kinderen gezond, eenvoudig voedsel te eten kregen. Dat werd verpakt in recyclebare bakjes die werden afgeleverd met elektrische auto's. En dat allemaal in het verkeer van Bangalore. Ik had zoiets van; wauw.. waarom kunnen we daar geen versie van maken in de Verenigde Staten?"
"Hoewel ons idee eenvoudig lijkt, is het eigenlijk buitengewoon complex"
“In 2018 zijn we Matriark gestart. Ons doel is: overgebleven groenten en restjes die zijn geclassificeerd als afval, omtoverenen tot gezonde lekkere groenteproducten voor scholen, ziekenhuizen, voedselbanken en andere foodservice. We zijn gefocust gebleven op ons oorspronkelijke doel. Dat gebeurt niet vaak bij startups, omdat ze de neiging hebben om met één idee te beginnen en zich aan te passen wanneer iets niet werkt, of te verschuiven naar andere concepten als de markt daar om vraagt.”
Hoe verliep het proces van idee tot product?
“De eerste stap was onderzoek doen naar de verschillende categorieën van plantaardig afval. Wat werd het meeste verspild in de staat New York? Ik ontmoette mensen die data-analyse uitvoerden rondom voedseloverschotten en -verspilling. Ik heb naar veel voedselproducenten gekeken en zag enorme afvalstromen, met name bij bedrijven die groente versnijden. De producten die we maken, komen voort uit wat er voorhanden is. Het is de tegenovergestelde werkwijzen van de meeste voedingsbedrijven, die bijvoorbeeld besluiten om een veganistische boerenkool-gembersoep te maken, om vervolgens op zoek te gaan naar de producten die ze daarvoor nodig hebben. Onze aanpak lijkt meer op de manier waarop een goede chef-kok of thuiskok iets bereidt: die openen hun koelkast, vragen zich af; wat kan ik maken van wat ik al heb? Toen ik constateerde dat er in het voedselsysteem voor wortels, ui en selderij verloren gaan, dan is het voor de hand liggende; groentebouillon!"
“Een groentebouillon maken in je eigen keuken is iets heel anders dan op industriële schaal. We begonnen met kleine experimenten en na een tijdje ontwikkelden we een product dat lekker was en zorgden we voor een veilige bevoorrading. We konden samenwerken met een verpakkingsbedrijf dat weg was van ons idee. Het bedrijf werkte al meer dan 20 jaar in de voedingssector en zag langzaam markttrends in een duurzamere richting gaan. Ze wilden graag met ons samenwerken ondanks onze onconventionele aanpak. "
Wat waren uitdagingen waarmee je te maken kreeg bij het starten van Matriark?
"Wat een uitdaging was bij het opschalen van een bedrijf in food was de logistiek, regels en voorschriften rondom gezondheid, papierwerk, traceerbaarheid en transport - alle dingen die voedsel veilig houden. Hoewel ons idee eenvoudig lijkt, is eigenlijk buitengewoon complex. Elke leverancier waarmee we samenwerken, moet bereid zijn om zijn systemen en manier van werken te veranderen. Om hun ‘afval’ te kunnen gebruiken, moeten ze producten die voorheen niet als voedsel werden geclassificeerd, opnieuw classificeren. "
“Daarnaast moeten ze ook hun processen aanpassen, zodat ze bijvoorbeeld schillen van wortels of de toppen van een bos selderij op dezelfde manier worden opvangen als de wortels en stengels bleekselderij die ze zelf gebruiken. Het is een grote klus om dergelijke veranderingen door te voeren. Maar het heeft meerdere voordelen. We betalen de bedrijven niet alleen voor hun bijproduct, ze verliezen ook geen geld aan kosten voor de vuilnisbelt of compost."
Wat zijn je plannen voor de toekomst?
"Sinds we het bedrijf in 2018 hebben opgericht, zijn we enorm gegroeid. We verkopen nu aan grootschalige foodservice. We werken samen met een aantal nationale en internationale groente- en fruitbedrijven aan productontwikkeling. Onlangs hebben we onze eerste grote verkoop gedaan aan Chartwells, een bedrijf onder de Compass Group, dat voedsel levert aan het hoger onderwijs. We zijn ook net onderdeel geworden van de Foodbuy Accelerator voor bedrijven opgericht door vrouwen en minderheden. Dat is belangrijk omdat Foodbuy een van de grootste inkooporganisaties in Noord-Amerika is, wat betekent dat we onze producten in grote hoeveelheden kunnen verkopen in de Verenigde Staten. Dat heeft weer als gevolg dat we voedselverspilling op grote schaal kunnen verminderen: één pallet van onze bouillonblokjes voorkomt de verspilling van 1500 pond aan groenten."
“In de komende jaren ben ik op zoek naar samenwerking met meer boeren, aggregators, versnijdingsfabrieken en grote voedingsbedrijven om nog sneller op te schalen. Door samen te werken met diverse partijen voor toevoer en bedrijven met goede capaciteiten op het gebied van infrastructuur, kunnen we een enorme impact maken. Het draait allemaal om samenwerking en het loslaten van traditionele concurrentiebelemmeringen - dat is wat er nodig is om wereldwijde verandering teweeg te brengen.