Ongefilterd, onvoorspelbaar en vaak een beetje funky. Natuurwijn groeit in populariteit. Zo vind je het op de kaart bij toonzettende restaurants als Choux, BAK en De Nieuwe Winkel. Maar wat maakt natuurwijn zo populair? Redacteur Lisa Appels verdiepte zich in de wondere wereld van de natuurwijn.  

Wijnliefhebbers doen niets liever dan met elkaar converseren over hun hobby, maar de ‘traditionele’ wijnliefhebber krijgt tegenwoordig concurrentie van de natuurwijnliefhebber. Waar in gesprekken over ‘gewone’ wijn wordt gepocht over regio’s, aroma’s en jaartallen, hebben natuurwijnliefhebbers het eindeloos over de bijzondere funky geur en smaak – waarvoor nieuw jargon nog bedacht moet worden. Bovendien, zo stellen liefhebbers, is natuurwijn beter voor het milieu en de gezondheid.

Hoofdpijnwijn

Zo was ik afgelopen weekend op de etentje, waar een van de gasten binnenkwam met een fles natuurwijn onder de arm. Geen cadeautje voor de host, nee speciaal meegenomen om zelf op te drinken. Zo werd een glaasje sauvignon blanc van de Albert Heijn afgeslagen, want: “Daar zit zoveel troep in en krijg ik hoofdpijn van.” Bovendien was de smaak van onze ‘gewone’ wijn, niet spannend genoeg. Of wij ook een glaasje mochten? Dat werd lastig want ze had maar één fles meegenomen…

Sommeliers openen natuurwijnwinkel

Eenmaal thuis bleef het voorval door mijn hoofd spoken. En niet alleen om de niet zo gulle houding van mijn medegast. Steeds meer mensen zweren inmiddels bij het drinken van natuurwijn. Sinds een aantal jaar hebben fine dining restaurants en hippe bistro’s natuurwijnen op de kaart. Ook zijn er in grote steden steeds meer winkels te vinden die zich specialiseren in natuurwijn. Zo is er in Amsterdam Troppo Giovane; een wijnhandel waar de focus ligt op natuurwijnen opgericht door Alessandro da Fies and Théo Cauchois. De twee kennen elkaar van restaurant BAK, waar Cauchois een poosje sommelier was en Da Fies sommelier en mede-eigenaar is. 

Dan is er een zaak als Levain et le vin van Florence Gramende die enorm populair is onder Amsterdammers. De onderneemster werkte in de keuken van Choux en runde bij Café Modern een zuurdesembakkerij. Daarnaast hield ze zich bezig met natuurwijn. Nu combineert ze deze twee passies in haar winkel 'levain et le vin' – ofwel zuurdesem en wijn. 

Geen additieven

Wat maakt natuurwijn dan zo populair? Om te beginnen is het goed om vast te stellen wat natuurwijn precies is. Vin naturel is altijd gemaakt van druiven die op biologisch-dynamische wijze zijn geproduceerd. Maar het meest belangrijke kenmerk van natuurwijn, is dat er zo min mogelijk additieven worden gebruikt, in tegenstelling tot veel conventionele wijnen waar vaak sulfieten, suikers en andere middelen in worden verwerkt – die overigens vaak niet allemaal worden vermeld op de fles. 

Populariteit natuurwijn

Waarom natuurwijnen de laatste jaren zo in populariteit groeien kun je eigenlijk al opmaken uit de naam, zo stelt Smaakprofessor en wandelende wijnbijbel Peter Klosse. “Veel chefs en gasten hebben behoefte aan ‘natuur’. Kijk maar naar de explosie van de Nordic Cuisine. Wie een menu serveert waar de natuur centraal staat en de herkomst van eten op het bord wordt belicht, wil die filosofie ook uitdragen met de wijn die ze serveren. Bovendien komen meer mensen erachter dat bij bij de productie van veel conventionele wijnen, heel wat ‘industrie’ komt kijken.”

Slechte kwaliteit

Dat betekent overigens niet dat Klosse groot fan is van alle nieuwe natuurwijnen die tegenwoordig op de markt worden gebracht. Veel van de nieuwe natuurwijnen kunnen namelijk scherp, vies, zelfs een beetje rot ruiken en proeven. “Veel van die nieuwe natuurwijnen zijn technisch gewoon nog niet goed genoeg,” stelt Klosse. “Bovendien is natuurwijn eigenlijk een vage term, bij de productie van wijn komt altijd ‘cultuur’ kijken; menselijke handelingen. Omdat aan natuurwijn zo min mogelijk additieven worden toegevoegd, blijft de wijn als het ware leven. Wanneer het oxideert kan er van alles mee gebeuren; zoals funky geurtjes en smaken.”

Een écht goede natuurwijn heeft die gekke geurtjes en smaken volgens Klosse niet. “Om een goede natuurwijn te creëren moet je volgens Klosse ontzettend veel kennis van zaken hebben en nauwkeurig met het gistingsproces omgaan. “Vaak spelen de schillen van de druif bij witte en roséwijnen - in tegenstelling tot bij conventionele wijn - daar een hele grote rol in.” Gelukkig zijn er wijnmakers die natuurwijnen maken die adembenemend mooi zijn. Zo is de revival van het wijngebied de Moezel op gang gekomen door het gebruik van natuurlijke gisten door avantgardistische wijnhuizen als Molitor. Wie dus mee wil praten met de natuurwijnliefhebbers op feesten en partijen kan Dr. Klosse quoten. En een flesje meenemen voor de host, is ook geen slecht idee.