Het is geen verrassing. We zitten in een personeelscrisis van jewelste. De strijd om medewerkers is zo heftig, dat ernaar wordt verwezen als de ‘war for talent’. Daarbij is het talent overigens aan de winnende hand. Hun wensen zullen bepalend zijn voor de banen van de toekomst. Opvallende trend is dat een groeiende groep van de werkenden twee jobs heeft. Het einde van arbeidsmonogamie biedt kansen voor de horeca.

Tom Palmaerts is trendwatcher en managing partner bij Trendwolves, een fullservice trend- en marketingbureau met een focus op jonge consumenten en moderne gezinnen. Voor Food Inspiration deelt hij zijn inzichten en opinie op het gebied van food & hospitality, een belangrijk focuspunt van zijn onderzoeksveld.

Tijdens de pandemie hebben veel horecaondernemers hun geliefde personeel noodgedwongen op werkloosheid gezet. Velen van hen hebben inmiddels in andere sectoren werk gevonden. Daarmee zijn ondernemers niet enkel hun vertrouwde personeel kwijt, maar ook jaren aan horecaervaring en training. 

In veel sectoren woedt momenteel het gevecht om de relatief kleine groep van mensen die vandaag nog goesting heeft om te werken. Horecaondernemer Wim Ballieu van Balls & Glory vertelde me over zijn casting nights die hij organiseert om nieuwe mensen te vinden en dat hij soms zelfs met ze naar de boerderij gaat om ze meer over het vak te leren. Mooie initiatieven, maar helaas zonder garantie op succes, want het personeel heeft de jobs voor het uitkiezen en helaas lijkt het gras altijd groener aan de overkant. 

In de maatschappij is daarbij sprake van twee tegengestelde tendensen die beide het resultaat zijn van de gigantische prestatiedruk en de groeiende onzekerheid over de toekomst. Enerzijds zorgt het ervoor dat talentvolle mensen steeds vaker kiezen voor een vierdaagse werkweek, pauzes inlassen in hun loopbaan of zelfs kiezen om enkel nog het ultieme minimum te doen om de baas tevreden te houden. Dat laatste wordt ook quite quitting genoemd. Daartegenover staat een groeiende groep mensen die – soms noodgedwongen – meerdere jobs aanneemt en dus niet langer monogaam is ten opzichte van één werkgever.

Een tweede job

In 2022 had zo’n 5,3% van de werkende Belgen een extra job. Dat was een serieuze stijging ten opzichte van de voorgaande jaren. In opdracht van NOWJOBS deed ik samen met marktonderzoeksbureau IVOX onderzoek naar bijverdienen. We onderzochten waarom mensen een bijverdienste hebben en wat ze dan verwachten van hun tweede werkgever. 

Het opvallendste resultaat is dat eind 2022 17% van de ondervraagden een tweede job heeft om rond te kunnen komen. In begin 2022 was dit nog maar 11%. Horecabedrijven helpen met hun flexibele tewerkstelling veel mensen uit de nood. Een onderzoek van Deloitte (2022) liet zien dat 50% van de twintigers het einde van de maand financieel maar nipt haalt. Gelukkig zijn er naast geldstress ook andere redenen voor mensen om bij te klussen: om iets extra te kopen, om te kunnen sparen, om zich nuttig bezig te houden of voor het sociale contact. De horeca is een fantastische sector om aan al die behoeftes te voldoen. 

In België maken horecaondernemers handig gebruik van flexi-jobs om hun personeelsplanning te vervolledigen. Tegenwoordig is maar liefst 56% van de horecawerknemers een jobstudent of flexi-jobber. Sinds 1 januari 2023 mogen studenten 600 uren werken in plaats van 475 uren. Dit maakt ze alleen nog maar interessanter.

Wat betekent dit voor jou als ondernemer?

Een flexibele poule van in deeltijd werkend personeel is niet enkel interessant om pieken op te vangen, maar ook om de aanwas van talenten voor de toekomst te verzekeren. Maar hoe trek je nu de juiste flexi-profielen aan als horecaondernemer en wat verlangt deze doelgroep van hun (tweede) werkgever? 

  • De leeftijdsgroep twintigers hecht veel belang aan het bijdragen aan een tof concept. Zij werken graag voor bedrijven met een duidelijke missiegedreven purpose. Wat zijn de waarden van je zaak en hoe handel je daar naar? 

  • Dertigers en veertigers zien graag dat planningen naast elkaar gelegd kunnen worden zodat hun werkuren aansluiten op hun drukke levensstijl, waar een gezin en hoofdjob deel van uitmaken. Ze hebben behoefte aan een flexibel systeem om op een eenvoudige manier de agenda’s te managen. Ze zoeken ook variatie ten opzichte van hun andere job. Voor wie vier dagen per week op kantoor achter een computer zit, kan de horeca de broodnodige uitdaging bieden. 

  • Vijftigplussers hechten sterk aan goede bereikbaarheid. Liefst werken ze ergens waar ze al mensen kennen en de sfeer onderling heel goed is. 

Het is goed om te beseffen dat deze flexi-jobbers naast hun deeltijdjob in de horeca ook nog een hoofdjob hebben of een studie doen naast hun werk. Ze krijgen graag appreciatie voor die extra effort, terwijl de meeste mensen liever een avond in de luie stoel naar Netflix kijken. 

Maak ze onderdeel van het team

Nu steeds meer flexi-jobbers deel uitmaken van de horecateams is het belangrijk om ze het gevoel te geven dat ze erbij horen. Omarm ze als onmisbaar deel van het team. Je kunt ze zien als een poule waarop je kan terugvallen in drukke periodes, maar je kan het ook zien als de ultieme recruitmentprocedure voor de lange termijn. Door met ze te werken, ze verantwoordelijkheid te geven en ze echt onderdeel te maken van het team, kun je ontdekken met wie het klikt. Zo kan er later misschien nog wel eens een vast contract van komen. 

Het zijn geen gemakkelijke tijden voor horeca, maar dat komt wel in orde. Iedereen die vandaag investeert in het juiste team heeft alvast een serieuze voorsprong. Ik wens jullie veel fijne collega’s, die de klant centraal zetten en net dat extraatje graag doen.