Jeroen Willemsen is Lead Protein Shift bij Foodvalley NL. Vanuit die functie brengt hij mensen en merken samen, en adviseert hij boeren, burgers, bedrijven en politiek over slimme manieren om de eiwittransitie te laten slagen voor iedereen. Namens Foodvalley NL was hij ook initiatiefnemer van de Bean Deal die in de zomer van 2022 werd getekend. Hij ziet dat Nederland stapsgewijs groeit naar een plantaardiger toekomst en is positief over kennis en kansen. “Nederland eiwitland heeft een gouden positie die we nog veel beter kunnen benutten.”

“De veranderingen gaan momenteel snel”, analyseert Willemsen. “Zowel in de retail, waar een betekenisvol aandeel van de verkoop van de eiwitten inmiddels plantaardig is, als in het bewustzijn van de consument die ziet dat alles met elkaar verbonden is. Ik wil van polarisatie tot partnerships komen. Alles draait om verbinding tussen de verschillende spelers. De boeren met de politiek, en de consument weer met de boeren.” Willemsen ziet dat de markt langzaam maar zeker kantelt. “Het marktaandeel van plantaardige variaties op zuivel, vis en vlees is inmiddels gegroeid tot boven de 10%. Transitiedeskundigen zeggen dat dit het punt is waarop je de niche achter je laat en klaar bent voor een volgende fase. De prijzen voor grondstoffen en productie en de onderhandelingen met retailers worden anders, waardoor de prijzen in de toekomst meer in balans komen. Door de inflatie wordt vlees al snel duurder. Dat komt doordat het een grondstofintensieve productie is, waarbij je bijvoorbeeld vijf kilo plantaardig voer nodig hebt om een kilo rundvlees te produceren. Als de prijzen een beetje stijgen, is dat direct lastig voor de vleesindustrie. Dat kan consumenten verleiden vaker voor een plantaardig alternatief te kiezen. Ook internationaal kan dat voordelen hebben, want in Europa is die 10% nog lang niet overal bereikt.”

"Het marktaandeel van plantaardige variaties is gegroeid tot boven de 10%. Transitiedeskundigen zeggen dat dit het punt is waarop je de niche achter je laat"

Begrip voor de boer

“Ik begrijp goed dat veel boeren huiverig zijn om te switchen van dierlijke eiwitten naar plantaardige eiwitten. Ze weten met vlees en zuivel wat ze hebben en vaak is daar fors in geïnvesteerd. Tegelijkertijd weten ze niet wat ze krijgen op het moment dat ze overschakelen naar meer plantaardige eiwitten. Vergeet niet: Nederland exporteert voor € 8,5 miljard aan vlees, waarvan we 85% hier in Nederland produceren. Daarnaast is de export van zuivel goed voor € 7,5 miljard en daarvan produceren we 75% in Nederland. Dat zijn enorme cijfers die worden gerealiseerd door een belangrijke beroepsgroep: de boeren. Ze hebben veel te verliezen wanneer de voedseltransitie doorzet, daar moeten we rekening mee houden en laten zien hoe het anders kan. Voorbeelden zoals De Nieuwe Melkboer zijn hierin belangrijk. Dat zijn twee jonge boeren die het melkveebedrijf van hun ouders transformeren naar een meer plantaardige boerderij waar ze van Hollandse soja zuivelproducten maken. Het is hun droom dat je de lokale grondstoffen voor de ‘melk’ in je latte kunt zien groeien als je in Nederland over de snelweg rijdt of in de trein reist.”

“Grote bedrijven zijn al druk bezig met de overgang naar meer plantaardige eiwitten”

Complete keten

Willemsen heeft ook goed nieuws voor boeren die wel stappen durven te zetten in de eiwittransitie. “De € 16 miljard omzet verdwijnt niet op het moment dat de eiwittransitie doorzet. Nederland heeft een gouden reputatie op het gebied van kwalitatief en veilig voedsel, dus er liggen kansen om internationaal te groeien en mooie omzetten te behalen met plantaardige eiwitten uit Nederland. Het is daarom logisch dat grote vlees- en zuivelbedrijven achter de schermen, en steeds vaker ook ervoor, op het hoogste niveau bezig zijn met de eiwittransitie. Niet voor niets zetten afgelopen zomer 56 organisaties en bedrijven hun handtekening onder de Bean Deal om intensief samen te werken aan de transitie. Het gaat om spelers uit de hele keten: van de boeren die de nieuwe gewassen telen tot cateraars die direct met de eindklant in contact staat en alles ertussenin. Die brede inspanning geeft de verandering kracht.”

///

Meer weten over de eiwittransitie en andere trends in de foodbranche? Bestel direct het Food Inspiration Trendreport 2023 of vraag een gratis preview aan »