‘Hoe dan?’ Het is een van de meestgestelde vragen van de afgelopen tijd. De druk om te verduurzamen groeit. Vanuit de overheid, investeerders en afnemers, maar zeker ook vanuit medewerkers en klanten. Maar aan verduurzaming hangt een prijskaartje, terwijl de marges bij veel organisaties zwaar onder druk staan. Waar haal je het geld vandaan om te verduurzamen?

De druk op marges is een van de belangrijkste redenen waarom bedrijven terughoudend zijn om duurzaamheidsprojecten op te starten. Hoe maak je budget vrij voor verduurzaming na alle kostenstijgingen die de afgelopen jaren over ons heen zijn gekomen. En daarbij, hoe speel je de mensen vrij als je al moeite hebt je team bemenst of je planning rond te krijgen? 

Het is niet te weerleggen. Het kost tijd, geld en energie om je bedrijf te verduurzamen. Maar naast dat het vraagt om investeringen, levert het ook enorm veel op. Die opbrengsten zijn misschien niet altijd direct te verzilveren of terug te rekenen naar harde euro’s, maar zullen op de lange termijn zeker lonen. Ik geef je een overzicht met 8 voordelen en praktijkvoorbeelden. 

  • Concurrentiepositie: over een aantal jaar zal het moeilijker zijn om te concurreren op duurzaamheid, want geloof me, het is iets waar iedereen aan moet geloven. Dat betekent dat het niveau van de markt dichter bij elkaar komt en iedereen zal opereren vanuit een duurzame(re) basis. Maar tot die tijd loont het wel degelijk om voorop te lopen, een snelle leercurve te pakken en je daarmee te profileren als category leader op het gebied van duurzaamheid. 
    Met YB hadden we ‘maar’ 15 outlets, maar met alle ESG-innovaties die we doorvoerden, bereikten we nationale bekendheid en creëerden we commerciële kansen die anders niet zo snel op ons pad waren gekomen. 

  • Kostenbesparingen: bedrijven moeten voor hun CSRD- of ESG-rapportage steeds vaker een zogenaamde ‘dubbele materialiteitsanalyse’ doen. Daarbij is het doel om niet alleen te kijken naar de impact van bedrijfsactiviteiten op de financiële resultaten, maar ook naar de impact op alle stakeholders. Die ‘niet-financiële’ focus is vaak nieuw voor bedrijven. Toch kan dit leiden tot onverwachte inzichten die ook zelf weer kunnen leiden tot optimalisaties en kostenverlagingen. Denk aan betere afvalverwerking, switch van energiecontract of een ingrediënt inwisselen. 
    Een voorbeeld uit mijn YB-tijd dat mij altijd bijblijft is de switch die wij maakten van honing (dierlijk) naar agave (plantaardig). Hoewel dat ingrediënt qua inkoop duurder is, bleken we door de hogere zoetwaarde minder nodig te hebben. Bovendien is agavesiroop dunner, waardoor ons personeel minder lang bezig was met het aftoppen van de bowls of drinks. Dat scheelde tot wel 15 seconden per serving.

  • Financiering: voor start-ups en scale-ups is duurzaamheid inmiddels een voorwaarde om groeigeld op te kunnen halen bij investeerders. Vaak wordt een B Corp-certificering of soortgelijk label als voorwaarde gesteld bij participatie. Niet zo gek natuurlijk, want een duurzaam opererend bedrijf biedt commercieel gezien meer zekerheid, omdat het risico’s en kansen beter afweegt dan een bedrijf dat enkel winst wil maken. Ook voor grotere bedrijven geldt dat duurzaam beleid steeds meer loont. Bijvoorbeeld in de vorm van rentekorting bij (her)financiering, hogere waardering bij fusies en acquisities, toegang tot subsidiepotjes of samenwerkingsmogelijkheden met (semi-)overheidsinstanties als MVO Nederland of provincies. 

  • Werving, selectie en retentie: jongere generaties werken graag bij een bedrijf waar goed voor mens en aarde wordt gezorgd. In die zin is investeren in duurzaamheid, investeren in je personeel én arbeidsmarktcommunicatie. Je creëert aantrekkingskracht op de toch al krappe arbeidsmarkt. 
    Bij YB hadden we relatief weinig moeite om mensen te vinden. Naast dat we marktconform betaalden, boden we medewerkers een aantrekkelijk pakket secundaire arbeidsvoorwaarden - de zogenaamde Barn Benefits waar onze mensen enorm blij van werden. Zo boden we bedrijfsfitness en Swapfiets-abonnementen via de WKR-regeling, korting bij populaire en duurzame partners zoals Dille & Kamille, Plantje.nl en Eneco. Maar ook een abonnement op zelfontplooiingsplatform GoodHabitz en anonieme mentale ondersteuning via OneUp. Het zijn duurzame voordelen die niet per se veel geld kosten, soms zelfs geld besparen en waarde toevoegen voor jouw medewerkers.

  • Aanwakkeren innovaties en partnerships: in een markt waar de consument continu de laatste trends dezelfde dag al online vindt, is het lastig om mee te komen met de vraag. Door naar je producten te kijken met een ESG-petje op kom je eerder tot innovaties. 
    Bij YB werkten we vier keer per jaar met een influencer om tot een tijdelijke special te komen. Daarnaast hadden we partnerships met populaire merken om bepaalde hypes snel te kunnen integreren. Met Tony Chocolonely bijvoorbeeld voor de nieuwste smaakjes, of met Oreo of Punselie, of we ontwikkelden gewoon zelf een overnight oats of raw cookie dough. Alles om snel te leren wat wel en niet aansloeg. STACH doet dit ook door start-ups periodiek een platform te geven in hun winkels. Wat aanslaat, blijft. 

  • Klantrelatie: door te investeren in ESG verstevig je je positie aan tafel bij klanten of afnemers. Naast je relatie met de commerciële afdeling - category managers en inkopers - bouw je ook aan relaties met de duurzaamheidsverantwoordelijken van retailers, cateraars of grossiers. Daarnaast help jij met jouw duurzaamheidsinspanningen ook jouw afnemer met verduurzamen. Als jij je data op orde hebt en progressie kunt laten zien, heb je ineens meer dan kwaliteit, prijs en beschikbaarheid om over te praten en onderhandelen. Dat kan helpen om langetermijnafspraken te maken of betere condities te bedingen. 

  • Free publicity: de vakmedia smult van verhalen over duurzame innovaties of partnerships. Dus vertel vooral waar je mee bezig bent en zorg voor een bepaald ritme qua communicatie, zowel intern als extern. Wees trots op wat je doet, maar onderbouw het met data, zorg voor transparantie - ook als het even tegenzit - en wees duidelijk. 

  • Oja, goed doen: waren we dit bijna vergeten. Naast alle voors en tegens op financieel gebied, geeft een duurzaam bedrijf ook gewoon een goed gevoel en energie. 
    Natuurlijk baal ik nog altijd extreem van het commercieel mislukken van YB, maar ik heb altijd mijn intrinsieke motivatie gevolgd om het beter te doen voor mens, dier en onze aarde. Ik kan het iedereen aanraden. 

Moraal van dit verhaal? Ja, verduurzamen is iets wat tijd, geld en moeite kost. Zeker de initiële investeringen om duurzaamheid te integreren in je bedrijfsstrategie en al je processen. Maar echt, ik merk bij al mijn klanten dat de focus op duurzaamheid binnen enkele maanden al volkomen normaal geworden is en ook dat de eerste (financiële) voordelen worden geplukt. En dan volgt automatisch de vraag; waarom zijn we hier niet gisteren mee begonnen?

///

Lees ook Wouter's vorige column: Hoe ga jij je impactdata verzamelen? »