Door 
De agri-foodsector staat onder druk vanwege meerdere redenen. Het dierenwelzijn in de bio-industrie is onderwerp van discussie. Daarnaast raakt op veel boerderijen de bodem uitgeput. En veel boeren die tegen de pensioengerechtigde leeftijd aanlopen, hebben geen opvolging. Food Inspiration was in Amerika en ontdekte daar vier boerenbedrijven die het anders doen. Bedrijven die toekomstproof boeren en die een inspiratie kunnen zijn voor de Nederlandse agri-foodsector.
ALBA: opleidingsinstituut voor farm workers
Op veel boerderijen in Noord-Amerika werken immigranten afkomstig uit Zuid-Amerika. De arbeidsomstandigheden zijn zwaar. Ze werken lange dagen – vaak in de brandende zon, krijgen weinig betaald, hebben te maken met discriminatie en veel vrouwen ook nog met seksuele intimidatie. Tegelijkertijd zijn er een hoop boeren die tegen de pensioenleeftijd aanlopen en geen opvolging hebben. Een probleem, met name in de Bay Area, het gebied rondom de baai van San Francisco, waar zo’n 50% van alle groente en fruit die in Noord-Amerika wordt geconsumeerd, vandaan komt. Als het werk van de bijna-pensioengerechtigde boeren niet wordt overgenomen, heeft Amerika een groot voedselprobleem.
ALBA farm biedt een oplossing voor deze problemen. ALBA staat voor Agriculture and Land-Based training Association. Het instituut creëert kansen voor landarbeiders met een laag inkomen door middel van training in biologisch landbouwbeheer. Het opleidingsprogramma biedt immigranten de mogelijkheid om hun carrière vooruit te helpen en de droom van een eigen boerderij te verwezenlijken. Deze ‘nieuwe’ boeren zijn hard nodig als opvolgers van de vergrijzende boeren, en dus een belofte voor een gezonde toekomst van de agri-foodsector in de Bay Area.
Op de 100 hectare land die ALBA beheert, krijgen de farm workers vanaf de eerste opleidingsdag een stuk grond in beheer. Ze mogen zelf kiezen wat voor gewas(sen) ze daarop kweken en in welke soort ze zich willen specialiseren. Daarnaast volgen ze dagelijks lessen, onder andere op het gebied van economie, marketing en ondernemerschap. Het volledige programma duurt vijf jaar. Sinds de start in 2001 zijn er meer dan 500 farmers opgeleid, van wie er 80 inmiddels een eigen boerenbedrijf runnen.
Markegard Family Grass-Fed: regeneratieve boerderij
Doniga Markegard werkt vanuit haar overtuiging in regenerative farming. Een duurzame manier van veehouden. Op haar boerderij in Californië verplaatst ze haar runderen voortdurend van het ene grasland naar het andere. De bodem leeft op van de tijdelijke begrazing en neemt daardoor probleemloos de mest van de koeien op, waardoor er kruidenrijke weiden en akkers met hoge biodiversiteit ontstaan.
Volgens Markegard levert deze manier van boeren meer ‘leven’ op dan het kost. Een ogenschijnlijke paradox voor iemand die koeien en stieren fokt voor de slacht. “Het klopt dat we de dieren laten slachten en het valt me nog altijd zwaar om afscheid te nemen van ieder dier. Maar hoe erg is het om een stier te slachten waar veel mensen van kunnen eten? Alle voedselproductie kost levens. Ook als je vegan eet. Zeker als je monoculturen als soja of maïs in beschouwing neemt. Dat groeit op wat vroeger grasland was. Waar zijn de veldmuizen, de reeën, de zangvogels… Die zijn gedood ten behoeve van de sojaproductie. Ook als veganist ben je verantwoordelijk voor de dood van dieren. Ik durf zelfs te beweren: voor méér dode dieren dan wanneer je ons vlees eet, van koeien die vitaliteit geven aan land en zo meer leven voortbrengt dan het kost. Wij zien de natuur terugkeren dankzij onze manier van werken. Op onze boerderij leeft bijvoorbeeld de grootste bekende populatie van een ernstig bedreigde kikkersoort. Zij blijken te leven in de hoefafdrukken die ons vee achterlaat in het gras en de modder. Dat heeft precies de goede temperatuur voor deze kikkers. Miljoenen jaren evolutie herstellen zich. Wij passen met ons boerenbedrijf daarmee naadloos in de traditie van dit land en de ontwikkeling van het landschap. Vroeger waren het elanden of bizons die de afdrukken maakten die leven gaven, nu doen wij het met ons vee.”
Pinnacle Organics: biologische onderzoeksboerderij
Deze boerderij, gelegen in de Bay Area, bestaat sinds 1989. Farmer Phil Foster en zijn team werken volledig biologisch en produceren zo’n 60 verschillende gewassen, allemaal volledig biologisch, waaronder kersen, vijgen, broccoli en sla. Het bedrijf bestaat uit twee boerderijen, bij elkaar goed voor zo’n 295 hectare landbouwgrond. Pinnacle Organics staat in de regio bekend als een bedrijf dat continu zoekt naar toekomstgerichte landbouwmethodes. Het bedrijf voert veel bodemexperimenten uit, staat in nauw contact met andere boeren en voert samen met verschillende instituten onderzoeken uit op het gebied van bodemgezondheid, soil health management. Een belangrijk thema in een regio die veel droogte en daardoor verloren oogsten kent.
Biodiversiteit bevordert de gezondheid van de bodem. Daarom werkt Foster onder andere met groenbemesting, cover crops. Dit telen van planten op braakliggend terrein zorgt ervoor dat de bodem meer water vasthoudt. Daardoor is er minder water nodig en vermindert de kans op bodemerosie. Ook zorgt groenbemesting ervoor dat er meer CO2 wordt opgenomen uit de lucht, die in de bodem terechtkomt. Zowel de lucht als de grond zijn daardoor gezonder.
Kipster: meest duurzame boerderij ter wereld
Kipster zegt de meest dier-, mens- en milieuvriendelijke boerderij ter wereld te zijn. De boerderij is volledig klimaatneutraal. Kipster is van oorsprong geen Amerikaans bedrijf, maar Nederlands. In 2017 opende Ruud Zanders zijn eerste Kipster boerderij in Venray. Inmiddels zijn er twee locaties in Nederland. De eieren zijn te koop bij Lidl, van het vlees worden kipburgers gemaakt – die eveneens bij Lidl verkrijgbaar zijn. Sinds kort heeft Kipster ook een boerderij in Amerika, in de staat Indiana. De eieren zijn sinds december 2022 verkrijgbaar bij de Amerikaanse supermarkten van Kroger. Er zijn plannen om in Amerika verder uit te breiden, en zelf om op andere continenten Kipster-boerderijen te openen.
Lees hier meer over de filosofie en werkwijze van Kipster »
Kipster kijkt verder dan de eigen boerderijen en eigen producten. Het bedrijf is ook bezig met de ontwikkeling van een vegan ei, een ei dat nog duurzamer en zeker nog diervriendelijker is dan de eieren die hun kippen produceren. Kipster is aan het onderzoeken wat de mogelijkheden zijn voor het grootschalig op de markt brengen van deze vegan eieren.
