Food Inspiration was eind april in San Francisco. Het aanbod van foodservice en -retail is er groot. De prijzen zijn er hoog. Misschien wel net zo hoog als in andere grote Amerikaanse steden, zoals New York. Maar het grote verschil is: New York bruist, in tegenstelling tot San Francisco, waar het opvallend rustig is op straat en in de horeca. Hoe komt dat? En wat kunnen Nederlandse foodprofessionals leren van de situatie in San Francisco?
In Nederland stijgen de prijzen. De lonen stijgen mee, maar niet evenredig. Het leven wordt dus duurder. Het horecabezoek en eten buiten de deur neemt daardoor langzaamaan af. Mensen gaan downtraden: ze besteden hun euro’s een treetje lager. Een fine dining restaurantbezoek wordt vervangen door een daghap in een eetcafé. Een delivery-meal door een zelf gekookt gerecht. Dit downtradings-effect is ook duidelijk te zien in San Francisco.
5,50 voor een croissant, 13,75 voor een brood
De stad die bekend is van de Golden Gate Bridge, de (voormalige) Alcatraz gevangenis, de steile heuvels en de tolerante houding ten opzichte van de LHBTQ-gemeenschap is onbetaalbaar geworden. Voor een aubergine in de supermarkt betaal je 3 dollar. Een cappuccino bij een koffiebarretje: 4,75 dollar. Een croissant bij een ambachtelijke bakkerij: 5,50 dollar. Een versgebakken zuurdesembrood kost er 13,75 dollar. En voor een hotelkamer van 9 vierkante meter in een 2-sterrenhotel reken je in San Francisco 200 dollar per nacht af.
Horecalandschap verandert
Een gevolg van de hoge prijzen is dat mensen de trendy maar dure horeca steeds vaker links laten liggen, en in plaats daarvan op zoek gaan naar meer betaalbare eet- en drinkopties. Het horecalandschap verandert. De klandizie van moderne zaken neemt af. Ze maken plaats voor goedkopere – en vaak ongezondere – alternatieven. Steeds meer fine dining restaurants in San Francisco sluiten de deuren. Fast casual concepten die fried chicken en pizza slices aanbieden komen er voor in de plaats. Net als liquor stores, die je er tegenwoordig veel ziet.
Inwoneraantal San Francisco neemt af
De hoge prijzen is een van de redenen dat mensen massaal wegtrekken uit San Francisco. Woonden er in 2020 nog bijna 900.000 mensen, inmiddels zijn dat er nog zo’n 700.000. Als je uitgaat van het aantal mensen dat in de stad geregistreerd staat overigens. Want naast dat officiële inwoneraantal telt San Francisco naar schatting zo’n 20.000 daklozen. Het is een tweede reden dat mensen de stad uittrekken; voormalig inwoners van San Francisco geven aan dat het hoge aantal daklozen ze een onveilig gevoel gaf, en dat ze daarom op zoek gingen naar plekken buiten de stad die voor hun gevoel veiliger zijn, en bovendien een stuk goedkoper.
Alternatief: buitenwijken
Net als in Londen en in andere grote steden zie je dat in San Francisco wijken en steden buiten het centrum transformeren tot populaire plekken om te wonen en te werken. Zo is Sonoma County – het wijngebied ten noorden van San Francisco – in de laatste jaren ontwikkeld tot een populaire plek om te wonen, recreëren en consumeren. Het stadje Mountain View, ten zuiden van San Francisco, in het hart van Silicon Valley, is een aantrekkelijke plek voor bedrijven om zich te vestigen. En dat terwijl een hoop kantoren, horecalocaties en huizen in de binnenstad van San Francisco leeg of te koop staan.
Kansen voor foodservice in buitengebieden
In Nederland is eenzelfde effect zichtbaar: de binnenstad van Amsterdam is voor veel mensen niet meer betaalbaar, waardoor Amsterdammers naar wijken als Amsterdam-Noord of de Bijlmer trekken, of het verderop zoeken in bijvoorbeeld Weesp of Almere. In die wijken en steden ontstaat een groeiende foodservice scene met veel nieuwe concepten en ruimte voor ontwikkeling. In dergelijke gebieden liggen dan ook veel kansen voor horecagroepen en foodservice-ondernemers.
Is het tij in San Francisco nog te keren?
De hoge prijzen en het hoge aantal daklozen zijn slechts twee van de redenen dat mensen wegtrekken uit San Francisco. Daarnaast spelen andere factoren een rol als het gebrek aan (betaalbare) woonruimte en de nasleep van de coronapandemie, die in dichtbevolkte steden in Amerika veel meer impact heeft gehad en nog steeds heeft dan in de kleinere dorpen en steden. Het zijn problemen die niet eenvoudig op te lossen zijn. Toch blijft het gissen waarom de horeca in een stad als New York – met voor een groot deel deze zelfde uitdagingen – (nog wel?) floreert, terwijl ze San Francisco de das om lijken te doen. Hoe dat komt, en of het tij in San Francisco nog te keren is, is daarom wat de Amerikanen zelf noemen ‘a million dollar question’.