Bourgogne, Bordeaux, Champagne, Piemonte, Toscane en Rioja - wie kent ze niet? Maar rondom deze gebieden liggen nog veel wijnregio’s die een stuk minder aandacht krijgen, terwijl er wel goede wijn gemaakt wordt. Hoe zit dat? Wijnkenner Niels van Laatum belicht een aantal onbekende regio’s.

Waarom zijn onbekende wijngebieden onbekend?

De anonimiteit van bepaalde streken kan aan van alles liggen. Sommige wijnregio's hebben een minder sterke wijntraditie, hebben zich minder nadrukkelijk geprofileerd of kunnen niet opboksen tegen de enorme marketingbudgetten van hun bekendere buren. Door de opwarming van de aarde kan er namelijk op steeds meer plekken wijn worden gemaakt. Geholpen door het gebruik van hybride druivenrassen, die resistenter zijn. 

Een andere reden waarom bepaalde wijngebieden onbekend blijven is dat de productievolumes nog laag zijn en soms als gevolg de prijzen relatief hoog. . 

Waarom toch kiezen voor onbekende wijngebieden?

Door als horecaondernemer te kiezen voor een wijn uit een onbekend(er) gebied, bied je je gasten een bijzondere ervaring. Bovendien is de kwaliteit vaak verrassend goed en heb je daarmee een betaalbaarder alternatief voor de bekende namen. Met een onbekende wijn verbreed je je wijnaanbod op een aantrekkelijke manier, met meer opties om te matchen met de keuken. Wijnkenner Niels van Laatum tipt een acht inspirerende suggesties.

Niels van Laatum

Niels van Laatum begon zijn carrière als tekstschrijver. Toen hij voor een opdracht een Italiaanse wijnmaker interviewde ging er een wereld voor hem open. Van Laatum volgde cursussen, leerde proeven en kwam alles te weten wat er over wijn te weten valt. Tijdens een speurtocht om meer te weten te komen over natuurwijn, ontdekte Van Laatum dat er eigenlijk nog maar bar weinig (Nederlandse) literatuur over het onderwerp te vinden is. Dus schreef hij in 2021 zelf een boek: Natuurwijn, een helder verhaal over troebele wijn. 

Oltrepò Pavese, Italië

Een minder bekend wijngebied dat ik heel tof vind is Oltrepò Pavese in Italië. Een uurtje ten zuiden van Milaan, net onder de stad Pavia, ter hoogte van Asti. Ik raakte er twee keer op doorreis verzeild. Prachtig groen landschap, met de Alpen als decor. Ik was al verliefd op het gebied vanwege de naam van één van de lokale druivenrassen: uva rara - een zeldzame, rode druif. Het meeste rood in Oltrepò Pavese is echter van pinot noir. Verder veel croatina, barbera, moscato en riesling. De pinot gebruiken ze voor stille en mousserende wijn. En het mooie is, de kwaliteit is hoog en de prijzen in dit gebied zijn bescheiden. 

Istrië, Kroatië

In het noordoostelijk deel van Kroatië vind je het schiereiland Istrië, tegen Slovenië aan en slechts enkele kilometers van Italië. Istrië kent een schat aan geweldige wijnmakers. Ik bezocht er Clai, proefde Roxanich en dook in het lekkers van Trapani. Je vindt er veel low intervention-wijnen die worden gemaakt door zo min mogelijk in te grijpen in de wijngaard en in de wijnkelder. 

Deze Kroatische makers willen graag buiten hun eigen landsgrenzen voet aan grond krijgen. En terecht. Het nadeel is dat de wijnen - mede door de manier van produceren - vrij prijzig zijn.

Ook goed, maar toegankelijker: Vina Prelac en Veralda. Daar is in Nederland lastiger aan te komen, dat wel. Iets voorbij Istrië, op het eiland Krk in de Kvarner Bay, maken ze hele unieke wijn van de inheemse druif zlahtina. Ik dronk die van wijnmaker Nada. Ten slotte tip ik Tomac Winery in Plešivica, meer in het binnenland richting Zagreb. Alleen al vanwege hun fantastische bubbels, pet-nat én traditioneel. 

Méér dan Tokaj, Hongarije

Hongarije is als wijnland opnieuw opgestaan. Oude wijgaarden zijn opnieuw beplant en met westerse investeringen zijn wijnhuizen gemoderniseerd. Het land biedt inmiddels veel meer dan droge furmint en zoete Tokaj. Wijnland Hongarije is verdeeld in vijf hoofdregio’s met meerdere subregio’s. Drie ervan licht ik uit. 

  • Mátra, in het centrale noorden, waar ze in de subregio Észak-Magyarországi lichte, fruitige rode en witte wijnen maken van muscat, welschriesling, pinot gris, blaufränkisch, zweigelt, en cabernet sauvignon. Interessante wijnmaker: Levente. 

  • De subregio Hajós-Baja in het zuiden hoort bij de grotere regio Bácskai-löszhát. Daar werken ze ook met riesling en chardonnay. Interessante wijnmaker: Sziegl Winery. 

  • Regio Badacsony, tegen het Balatonmeer, is de moeite waard. Een fascinerende subregio met mooie natuur, een vulkanische bodem en veel zonneschijn en ook nog eens prachtige wijnen. Interessante wijnmaker: PAP Wines.

Zuid-Moravië, Tsjechië

We reizen door naar Zuid-Moravië, veruit de grootste van drie wijnregio’s in Tsjechië. Deze regio heeft een vergelijkbare geschiedenis als Hongarije. Pas na de val van het communisme, de fluwelen revolutie van 1989, kwam er hier - net als in Hongarije en veel andere balkanlanden - ruimte voor moderne wijnbouw.

Wijnmakers werken er met veel Oostenrijkse en Duitse druivenrassen, en enkele inheemse variëteiten zoals de witte pálava. Opvallend is de jonge generatie wijnmakers die het bedrijf van hun ouders overneemt en hun kans pakt om het anders te doen. Zij kiezen daarbij veelal voor natuurwijn. Het moment om te kopen is goed, want de kwaliteit is hoog en de prijzen (nog) niet. Mijn favoriete wijnhuizen en -makers: Jaroslav Osicka, Petr Koráb, Vina Herzanovi, Milan Nestarec.

Griekenland

Macedonië. Daar waar Barolo-achtige rode wijnen van xinomavro worden gemaakt, zoals bij Ktima Dalamára in Naousa ter hoogte van Thessaloniki. Prachtvoorbeeld. Meer richting de grens met Bulgarije ligt de provincie Drama. In de gelijknamige wijnregio vind je nieuwe wijnbedrijven, zoals Ktima Pavlidis, die er moderne, stevige wijnen maken. Wit van sauvignon blanc en assyrtiko of chardonnay, rosé en rood van tempranillo maar ook van syrah en agiorgitiko. Een interessante mix van internationale en inheemse druivenrassen.

Zet ze op de kaart

Het zijn slechts een aantal voorbeelden, maar overal waar wijn geproduceerd wordt, zijn er minder bekende huizen en onontdekte of upcoming regio’s. Kijk dus eens wat verder! Voor de sommelier is dat nou net het toffe van de job. Neem dit soort wijnen ook gerust eens op in het wijnarrangement, om zo een groter publiek kennis te laten maken. Laagdrempelig, en je merkt meteen of het aanslaat. Wijnen uit onbekende regio’s zijn letterlijk het ontdekken waard.