Door 
Van gembershots tot adaptogenen: het aanbod aan frisdranken en sappen die goed zijn voor je fysieke en mentale gezondheid groeit. Ingrediëntenlijstjes van zogeheten functional drinks worden steeds uitgebreider. Denk aan: prebiotica, paddenstoelen, appelciderazijn, collageen, gember, antioxidanten, aminozuren, nootropica en adaptogenen. Maar breekt deze categorie echt door?
Het begon een aantal jaar geleden toen de gember- en tarweshots en groene sappen doorbraken. Ze zouden goed zijn voor de gezondheid, helpen bij de inname van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid vitaminen en het immuunsysteem boosten. Er kwamen speciale merken met sapkuren zoals JuiceBrothers en ook supermarktketens vulden hun schappen ermee. Inmiddels is een gembershotje niet meer weg te denken uit de foodretail.
Trend: functional drinks
In de wereld van drinks signaleren we al een aantal jaar de opkomst van function over flavour, waarbij consumentende functie van een drankje steeds belangrijker vinden. Daarbij groeit ook de trend van minder alcohol drinken. Met name jongeren kiezen vaker voor minder alcohol, noemen zichzelf ook wel #sobercurious, willen minder bittere smaken en minder calorieën, en stappen daardoor over naar andere drankjes.
Van lichamelijke gezondheid naar mentale gezondheid
Inmiddels is de functional drinks-markt verschoven van lichamelijke gezondheid naar een focus op mentale gezondheid. In 2025 zal 80% van de productontwikkeling in dranken zich richten op adaptogene planten en paddenstoelen met stressverminderende en welzijnsbevorderende eigenschappen, zo stelt bioloog en voedseltechnoloog Maxime Willems. Denk aan lion’s mane tonics, reishi koffies en rhodiola slaapmutsen.
Dranken met stressverminderende en welzijnsbevorderende eigenschappen zijn booming
Een voorbeeld van een dergelijk drankje is het merk Trip, dat CBD-frisdrank produceert met smaken als vlierbloesem & munt en limoen & basilicum. Het merk belooft klanten dat de drank kan helpen om te ontspannen en anxiety tegen te gaan.
Ook is er het merk Recess, een lijn van dranken en poeders dat adverteert een 'tegengif voor de moderne tijd' te zijn. Benjamin Witte, de oprichter, zegt dat de drankjes van Recess mensen helpen om zich "kalm en ontspannen" te voelen. In de producten van de lijn Recess Mood wordt magnesium L-threonaat gebruikt. Volgens Witte een nieuwe, effectieve vorm van magnesium, die de productie van dopamine en serotonine in de hersenen stimuleert, zo stelt hij in een artikel in The New York Times. Naast Recess is er ook Kin Euphorics, een lijn alcoholvrije dranken bedoeld om een high te veroorzaken met botanische ingrediënten, als vervanging voor alcohol. Het merk werd mede opgericht door supermodel Bella Hadid.
Stressvermindering
Een artikel op Eater verklaart de opkomst van dergelijke frisdranken als een gevolg van de zogeheten anxiety economy, waarin gestresste, overwerkte Millennials en Gen Z’ers op zoek zijn naar producten waarmee ze self-care kunnen toepassen. Want in een economie waar alles draait om groei, willen deze generaties zichzelf optimaliseren om te kunnen blijven presteren.
De branding van dergelijke merken is dan ook vaak in pastelkleuren en rustige designs met planten – een design dat lijnrecht tegenover de felle primaire kleuren staat van conventionele frisdrankmerken. Naast een rustgevende uitstraling doen de designs van deze functional drinks het natuurlijk ook goed op sociale media.
Boks: "De Nederlandse consument is nu nog wat terughoudend, maar ik verwacht dat de vraag binnen een jaar zal doorbreken"
Aanbod groter dan vraag
Hoewel het aanbod in functional drinks groeit, lijkt de vraag nog wat achter te blijven, zo stelt Mike Boks, CEO van STACH. Als bedrijf wil STACH met hun aanbod altijd vooruitlopen op trends en een springplank vormen voor merken. Ook Boks merkt op dat de trend rondom functional drinks de laatste jaren groeit. Consumenten letten bij wat ze eten en drinken steeds meer op hun fysieke gezondheid – kijk naar de grote groei van eiwitrijke producten. Functional drinks voegen daar een nieuwe laag aan toe: het zijn producten die je helpen bij mentaal welzijn.
Boks: ”Ook in onze winkels experimenteren we met functional drankjes en snacks. We merken dat mensen nog niet goed weten wat alle ingrediënten betekenen. Op de verpakking noemen we daarom eerst de conventionele ingrediënten, voordat we overgaan naar de functional ingrediënten." Hoewel de Nederlandse consument volgens Boks nog terughoudend is als het neerkomt op functional drinks, verwacht hij dat daar de komende tijd verandering in komt. Het aanbod is groot en ik verwacht dat de vraag ook binnen een jaar zal doorbreken.”
Paddenstoelen versus koffie
Naast frisdrank is er nog een categorie die groter lijkt te worden binnen de functional drinks: paddenstoelenpoeder. Merken als Clearly en Nooni verkopen mengsels van lion’s mane, chaga, cordyceps en reishi als vervanger voor koffie. Producenten beweren dat je door je dagelijkse bakkie pleur te vervangen met een paddenstoelendrankje, je energielevels stijgen, je je beter kunt focussen en een langere concentratiespanne hebt.
