De klassieke horeca is terug. Nu de shared plates en Nordic cuisine helemaal zijn doorgedrongen in alle lagen van de horeca en zelfs in de provincie iedereen aan het fermenteren is geslagen, ontstaat er een kleine tegenbeweging. We willen terug naar de service, gezelligheid en gerechten van vroeger. Wellicht is de nostalgische keuken de opvolger van de minimalistische restobar?

Al eerder schreven we dat het sleutelwoord voor de horeca in 2025 'gezelligheid' lijkt te zijn. Gasten zoeken steeds meer naar plekken met een laagdrempelige sfeer. Geen poespas, maar gewoon een biertje en een goede daghap voor een schappelijke prijs. De bruine kroeg – in een nieuw jasje – is terug van weggeweest en gasten snakken naar nostalgie: dat blijkt ook uit de hang naar klassieke horeca en dito menu’s.

Een tekenend voorbeeld is de ‘Ontdekking van het Jaar’ van restaurantgids Gault&Millau, die vorige maand werd bekend gemaakt. De onderscheiding ging naar restaurant De Lepelaar in het piepkleine dorpje Jisp, een halfuur boven Amsterdam. De gids benadrukt het huiskamergevoel van de zaak. En na een bezoek vorige week kan ik dat alleen maar beamen.

De zaak, gevestigd in een karakteristiek Noord-Hollands pand, fungeert zowel als restaurant als buurthuis. Op de kaart staan klassiekers, zoals chateaubriand om te delen en paling op toast, waarbij de paling wordt gevangen in de rivier om de hoek. In de kelder van de zaak, liggen ruim 800 wijnen. Indrukwekkend. Hoewel er dus een klassiek diner wordt geserveerd, zijn er ook stamgasten die enkel aan de bar hangen voor een biertje. Achterin de zaak schuiven twee grote deuren af en toe open en dicht. Buurtbewoners op klompen schuifelen naar binnen en buiten. “De biljartvereniging komt samen in onze achterzaal”, zo laat ik me vertellen.

Het doet me denken aan een andere hyperklassieke zaak: Siphon in het Belgische Damme. Al generaties lang eet mijn familie daar tijdens vakanties aan de Belgische kust. Bij mijn laatste bezoek, vorige zomer, droegen de kelners nog steeds dezelfde smetteloze witte jasjes met biezen. De paling in ’t groen en graankip in wijnsaus, die twintig jaar geleden al toppers waren, staan nog steeds op de kaart. De kelner wist zelfs nog te vertellen dat hij mijn overgrootoma heeft gekend.

Het restaurant is overigens niet alleen bij mijn familie geliefd. In een interview in Het Parool noemt ook Sergio Herman deze iconische zaak als een favoriet. Hij bevestigt de hang naar de ‘simpelheid’ van vroeger. “Die eindeloze verhalen over wijn, dat opgeblazen gedoe, wie zit daar nou nog op te wachten?” zo stelt hij in het interview.

Lees ook: Trend: Sterrenchefs openen brasseries naast fine dining restaurant »

Maar het zijn niet alleen de evergreens die hernieuwde aandacht krijgen. Ook nieuwe horeca zet in op klassiek. Zo namen de jonge ondernemers achter café De Druif recent het eveneens klassieke eetcafé De Reiger in Amsterdam over. De dinerkaart werd weliswaar vernieuwd, maar uitsluitend aangevuld met klassiekers zoals schnitzel met paddenstoelenroomsaus en patatje stoof.

Mede-eigenaar Xander Waller opende deze maand, samen met een andere groep compagnons, ook restaurant Sandberg in het Stedelijk Museum in Amsterdam. Ook daar klassiekers op de kaart, zoals een broodje halfom – ook wel hét bouwvakkersbroodje genoemd – met pekelvlees en lever.

Lees ook: Net geopend Sandberg blaast horeca in Stedelijk Museum Amsterdam nieuw leven in »

Gezelligheid als trend

Gezelligheid is al een paar jaar een opkomend thema in de horeca. In 2023 werd zelfs een keurmerk ‘Gezellig’ gelanceerd. Volgens mede-initiatiefnemer Jeannine Sok is “gastvrijheid – en dus gezelligheid – samen met het menu, de uitstraling en de prijs-kwaliteitverhouding een van de factoren die meespeelt bij het maken van een keuze voor het bezoeken van een horecagelegenheid. Eten en drinken moet natuurlijk goed zijn, maar het is vaak de gastvrijheid waarvoor gasten terugkomen.”

Ook trendwatcher Anneke Ammerlaan voorspelde eind 2023 dat ‘gezelligheid’ de komende jaren steeds meer een rol gaat spelen in de horeca. “Mensen zijn steeds meer op zoek naar kwaliteit in een ongedwongen sfeer. Het moderne eetcafé zal een revival maken. Het zijn plekken waar gasten op zoek zijn naar verbinding met elkaar.”