Tweetjes, viertjes, groepen aan lange tafels. Als de heropening van de horeca een feit is, is het aanlokkelijk vol te gaan voor de grootst mogelijke tafelbezetting. Toch is er een goede reden om de eentjes niet te vergeten, ook straks na de glorieuze comeback van de horeca niet.

Foto door: Angeliek de Jonge

In de hotellerie, restaurants, bij een snelle stop voor lunch of koffie onderweg. Het is nog niet zo heel lang geleden, dat je als sologanger in de horeca een beetje meewarig werd aangestaard als je alleen achter een uitsmijter zat. Andere gasten voelden een soort mengeling van medelijden en ontzag voor de alleenganger aan tafel. Hij/zij was zielig en dapper tegelijk.

Ja, tussen de middag zag je ze volop. Handelsreizigers, vertegenwoordigers in hun uppie achter een bord en een glas of kop. Truckers zochten veelal hun heil in speciale wegrestaurants, gemaakt voor alle sologaande avonturiers van de snelweg. Veel andere horecaondernemers zagen ze niet graag binnenkomen, zulke solobezoekers. Slecht voor de tafelbezetting, negatief voor de gemiddelde omzet. Nee, ze vervulden menig ondernemer vaak niet met blijheid.

Opmars zet door

Begin 2018 telde Nederland 7,9 miljoen huishoudens. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek waren liefst drie miljoen hiervan eenpersoonshuishoudens. De twee andere bepalende samenlevingsvormen zijn paren zonder kinderen (2,2 miljoen) en paren met kinderen (2,0 miljoen).

Het CBS voorspelt dat de opmars van de alleengaanden de komende decennia nog fors zal doorzetten. “Begin 2018 maakte deze groep 38 procent uit van alle huishoudens; vanaf 2045 zal dit naar verwachting 43 procent zijn. Door de vergrijzing neemt vooral het aantal oudere alleenstaanden sterk toe,” aldus het statistiekbureau.

Vergrijzing en scheiding

Naast de vergrijzing, is scheiding een belangrijke oorzaak van de groei. Het betekent allemaal ook dat de gemiddelde omvang van huishoudens afneemt. Het CBS: “In 1971 bestond een huishouden gemiddeld uit 3,2 personen; begin 2018 was dat gedaald naar 2,2.” Je zou zeggen: nog even en zelfs het gemiddelde huishouden haalt de omvang van 2 personen niet meer.

In 2060 telt ons land naar taxatie van het CBS 3,8 miljoen huishoudens die uit één persoon bestaan. Dat er zoveel alleengaanden zijn en nog meer komen, wil natuurlijk zeker niet zeggen dat ze ook altijd solo de horeca bezoeken. Toch is de doelgroep de laatste pakweg tien jaar, zeker in de stedelijke horeca en de logiessector, uitgegroeid tot een doelgroep van belang.

Laptopwerkers

Nu ze met zovelen zijn en het individualisme hoogtij viert, lijkt bovendien de schroom verdwenen om alleen naar een koffiebar, hotel of restaurant te gaan. Denk ook maar eens aan de vele laptopwerkers, die met hun digitale devices soms uren bivakkeren in een koffiezaak of fastfoodrestaurant. Bij de horeca waren ze in het begin zo impopulair, dat er een apart woord voor was: “cafékrakers”. Cafékrakers; het is veelzeggend dat de term in horecakringen steeds minder gebezigd wordt.

Veel horecabedrijven omarmden namelijk de laatste jaren de sologast. Dit gebeurt veelal niet door “eentjes” aan een apart tafeltje te schikken, maar juist door hen te plaatsen aan lange (picknick)tafels en op grote banken gemaakt van pallets, hedendaagse varianten van de aloude stamtafel. Het eentje kan kiezen om alleen in een hoekje of toch dicht bij de ander plaats te nemen.

Alleeneters

Opmerkelijk is dat het woord “alleeneter” nog maar vrij recent gemunt lijkt. Google je, dan tref je het aan in dagblad NRC, gedateerd augustus 2020. Het begrip valt in een column van Marloes Elings, die heel empathisch schrijft over gewetensbezwaren als alleeneter in de door coronamaatregelen beperkte horeca. Het gebruik van het woord “alleeneter” was totdat Elings het bezigde, vrijwel nihil.

Hoe het zij, de alleeneter mag je niet over het hoofd zien. Over hoe je hem of haar ter wille kunt zijn, moet je goed nadenken. Ja, er zijn experimenten geweest die expliciet op de solodoelgroep gericht waren. Zoals een enkel café waar je niet voor je consumptie, maar per minuut voor je verblijfstijd betaalde. Het lijkt er niet op dat dit een blijvend fenomeen zal worden. Maar je moet er als horecaondernemer wel iets mee, de eentjes. Want het is dé doelgroep tot zeker 2060.