“Er is één ding dat nooit zal veranderen, dat is de menselijke natuur, hoe ons brein werkt.” Victor Lamme, hoogleraar cognitive neuroscience en hersenonderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam, sprak bij Studio Foodservice Network op 10 februari. Hij vertelde over de impact van corona op het menselijk gedrag, en de gevolgen voor de foodservicesector.
Foto door: Kevin Verkruijssen
Lamme beschrijft dat uiteindelijk heel basaal gedrag de mens drijft. Denk aan hoop, de wens om altijd meer te hebben, angst om achter te lopen op anderen en kuddegedrag. Confronterend? Absoluut. Maar ook leerzaam voor foodprofessionals. 4 lessen:
1. De coronacrisis verandert weinig aan het menselijk gedrag
Het menselijk brein is heel goed bestand tegen crises. We hebben ons nu aangeleerd om weinig in het openbaar te verkeren en geen fysiek contact te hebben. Dat is echter tijdelijk, omdat de behoefte aan menselijk contact en gezelligheid diep in ons brein zit. Kijk ook naar beelden van China en Nieuw-Zeeland, waar het virus onder controle is. Daar zoeken mensen elkaar als vanouds op.
2. Pas marketing aan op de menselijke natuur
Het is cruciaal om in te spelen op het fundamentele menselijke gedrag. Lamme adviseert de horeca het voorbeeld van de reisbranche te volgen. Maak het mogelijk te reserveren voor april, ook al is het niet zeker dat de horeca dan open mag. Dat biedt de consumenten perspectief. Benadruk het vervolgens als de boekingen vol lopen, omdat mensen anderen nadoen én ze niet achter willen lopen.
3. De angst voor valse hoop is onterecht
Perspectief en hoop is heel belangrijk voor de mens. We zijn heel vergevingsgezind als het aankomt op niet gehouden beloftes, maar kunnen slecht omgaan met een situatie zonder concreet uitzicht. Lamme is het dan ook niet eens met de angst van beleidsmakers om beloftes te maken, waarvan ze niet zeker weten dat ze die kunnen houden. In het geval van corona kan de beleidsmaker er vaak niets aan doen, en veel fouten worden vergeven. Wees ook als ondernemer niet bang om vooruitzichten te bieden waarvan je niet zeker kunt zijn.
4. Kuddegedrag bepaalt of we thuis blijven werken
Aan de ene kant zien mensen dat werken efficiënter kan, door minder fysieke bijeenkomsten en vergaderingen. Aan de andere kant missen mensen het sociale contact met collega's. Of het management nou bepaalt dat een bedrijf teruggaat naar de oude situatie, of de huidige prettig vindt, de werknemers zullen in veel gevallen wel volgen. De middenweg is natuurlijk het meest waarschijnlijk.
5. Simpel is niet per se negatief
Het is misschien een confronterend beeld dat mensen gedreven worden door ‘simpele’ emoties, maar die zijn niet per se negatief. De angst om achter te blijven bij anderen, zorgt er ook voor dat de mensheid zich snel ontwikkelt. Denk aan de verfijning van gastronomie, maar ook een man op de maan. Bovendien kunnen we de simpele behoeften ook gebruiken om mensen duurzamer gedrag aan te leren. Als je bijvoorbeeld consumenten laat zien dat anderen al geen plastic meer gebruiken, volgen zij dat voorbeeld.