Ribera del Duero: een té onbekend wijngebied met krachtpatsers van wijnen

Ribera del Duero geniet als wijngebied relatief weinig bekendheid. Dat terwijl het enkele van de beste wijnen van Spanje produceert. De regio herbergt prestigieuze wijnhuizen en heeft kilometers lange verborgen schatten ondergronds. 

Gelegen in het hart van Spanje, langs de oevers van de rivier de Duero, is deze regio een speeltuin voor wijnliefhebbers. Tijdens mijn bezoek ontdekte ik niet alleen de passie die achter elke fles schuilgaat, maar ook dat dit wijngebied nog te weinig bekendheid geniet. Dat terwijl de wijnen, door hun intensiteit en diepte, wereldwijde erkenning krijgen. De bodem en het unieke microklimaat dragen daaraan bij.

Jonge generatie bereiken

TikTokker en sommelier Sjoerd Kist is ambassadeur van D.O. Ribera del Duero. Aan hem de taak om een jongere generatie wijnliefhebbers te bereiken met de rode krachtpatsers uit dit gebied. “Het gebied is absoluut te onbekend. Zonde, want de wijnen hebben zoveel structuur, rijkdom en diepte. Van de lichtere wijnen met verse kersen en kaneel, tot grootse wijnen met gedroogde vijgen en tabak.”

Het wijngebied Ribera del Duero

Ribera del Duero staat in het teken van krachtige rode wijnen die voornamelijk worden gemaakt van de Tempranillo-druif, lokaal bekend als Tinta del País. Het is een hooggelegen wijngebied, in het noordoosten van het land. Het gebied telt 317 wijnhuizen en 7,419 wijnbouwers die zijn verbonden aan de ‘Consejo Regulador’, een organisatie die het culturele erfgoed van Ribera del Duero bewaakt en zorgt dat traditie en kwaliteit blijven bestaan. 

Ondergrondse wijnkelders

Het wijngebied verbergt een schat aan ondergrondse wijnkelders. Aranda de Duero, een historische stad in het hart van de Spaanse wijnregio, telt 7 kilometer aan ondergrondse wijnkelders uit de middeleeuwen. Waarom? Daarvoor zijn meerdere redenen: Ribera del Duero heeft warme zomers en koude winters. Ondergronds is de temperatuur stabiel, wat goed is voor de rijping van de wijnen. De kleiige bodem leende zich bovendien goed voor het graven van kelders en de ondergrondse ruimtes hielden daarnaast dieven beter buiten de deur. 

Ook interessant: Waarom onbekende wijngebieden het ontdekken waard zijn »

Belangrijkste kenmerken van Ribera del Duero

Klimaat: De wijngaarden liggen gemiddeld tussen 720 en 1100 meter hoog en het gebied heeft een klimaat met extreme temperatuurverschillen tussen de seizoenen. In de droge zomers kan het kwik de 40 graden aantikken, terwijl in de winter de temperaturen dalen tot wel -20. Over het klimaat wordt dan ook gezegd: “9 months of winter and 3 months of hell”. Dit klimaat draagt wel bij aan de intense smaken en een goede zuurgraad in de druiven. Ook het feit dat de temperaturen tijdens de nacht heel snel dalen tijdens de zomerse maanden, zorgt voor volle aroma’s in de vrucht. 
Bodem: De bodem van Ribera del Duero bevat klei, kalksteen, zand en kiezel. Deze variatie draagt bij aan de complexiteit in de wijnen. De bodem houdt namelijk water vast als een spons, wat essentieel is in de droge zomermaanden. 
Wijnstijlen: De wijnen uit Ribera del Duero zijn rode krachtpatsers. De regio herbergt veel oude wijnstokken, die minder rendement per plant opleveren, maar wijnen met meer concentratie en complexiteit produceren. Om door de D.O. erkend te worden moet de Ribera del Duero wijn voor minstens 75% uit Tempranillo bestaan. Het kan worden gemengd met kleine hoeveelheden Cabernet Sauvignon, Merlot en Malbec. Complexiteit in de wijnen wordt ook verkregen door rijping op verschillende soorten eiken vaten. “Iedere wijn heeft zijn eigen eikenrecept”, aldus de wijnmaker van wijnhuis Valduero.

 “9 months of winter and 3 months of hell”

Wijnhuizen die Food Inspiration bezocht

• Bodegas Nabal
  Bodegas Nabal opende zijn deuren in 2014 in Gumiel de Izán, in de Ribera del Duero-regio. Hoewel het wijnhuis zelf relatief jong is, bouwt het voort op de lange traditie van de wijnbouwende Navarro Balbás-familie. Nabal plukt er letterlijk de vruchten van eeuwenoude wijngaarden. Het wijnhuis heeft een hotel, dat alleen de deuren geopend heeft voor speciale gasten uit de wijnwereld. De ambitie is om het hotel ook in de toekomst te openen voor gasten van buitenaf. De labels op de wijnflessen verwijzen naar de dieren uit de omgeving. 

• Bodegas Portia
  Een modern wijnhuis in Ribera del Duero, ontworpen door de Britse architect Norman Foster en geopend in 2010. Het wijnhuis ligt in Gumiel de Izán, net als Bodegas Nabal, en behoort tot de Grupo Faustino, een familiebedrijf dat bekend is om zijn kwaliteitswijnen. Het pand heeft een driearmig ontwerp, waarbij elk deel een specifieke functie in het wijnproductieproces heeft: fermentatie, rijping, en botteling. Dit ontwerp maakt het mogelijk om efficiënt te werken en tegelijkertijd optimaal gebruik te maken van zwaartekracht, wat een zachte behandeling van de druiven garandeert.

• Valduero
  Valduero is een familiebedrijf, opgericht in 1984 door Gregorio en Yolanda García Viadero. Het was een van de eerste wijnhuizen in de regio. De kelders zijn ondergronds, waardoor de wijnen rijpen in optimale temperatuur en luchtvochtigheid. Hun vlaggenschipwijn, Valduero 12 Años, rijpt twaalf jaar in eikenhout en wordt beschouwd als een van de meest exclusieve en verfijnde wijnen van het wijnhuis. Er hangt een prijskaartje van zo’n €1200,- aan deze fles.

• Cillar de Silos
  Het wijnhuis werd officieel opgericht door Amalio Aragón die in 1994 samen met zijn kinderen van start ging. Cillar de Silos is trots op zijn familiegeschiedenis. Toen Aragón besloot om zijn eigen wijnmakerij te starten, noemde hij deze Cillar de Silos, naar de monnik die in het verleden de leiding had in het Silos klooster. Wijnhuis Cillar de Silos beschikt over een ondergrondse wijnkelder. Deze stamt al uit de 17e eeuw. Het wijnhuis is gevestigd in Quintana del Pidio, in het hart van Ribera del Duero. Het dorp telt 150 inwoners, maar maar liefst acht wijnhuizen en bevat een verborgen labyrint aan wijnkelders. 

• Arzuaga
  Uniek aan Arzuaga is dat het wijnhuis een luxe hotel en een restaurant met Michelinster bevat. Gasten krijgen er een fine dining ervaring, met aan de ene kant uitzicht op de wijngaarden en aan de andere kant uitzicht op de wijnmakerij in de bodega. Sinds 1982 is Florentino Arzuaga, oprichter van de wijnmakerij, eigenaar van het landgoed met meer dan 1.500 hectare aan wijngaarden en een jachtreservaat waar onder meer zwijnen, herten en moeflons leven.

Lees ook: Taller Arzuaga: gastronomische tapas in een wijnhuis met Michelinster »