Feestje omdat het frietjesdag is...

13 juli is de dag van de French fries. Maar wat maakt frietjes eigenlijk Frans?
En waarom hebben wij het eigenlijk vaak over ‘patat’ in plaats van ‘friet’? De goudgele evergreen in 11 feiten en cijfers.

 

1. Over de oorsprong van French fries doen verschillende verhalen de ronde. Wat niemand
zal verbazen: zowel de Fransen als de Belgen claimen de aardappelsnack als nationaal
culinair erfgoed.

 

2. De Fransen lijken de beste claim te hebben. Zij beweren dat ’s werelds eerste friet werd
gebakken aan het begin van de 19e eeuw. Op de Pont Neuf in Parijs bereidde een
ondernemer toen al zijn pommes frites.

 

3. België is dan weer een van de grootste frietproducenten ter wereld. Jaarlijks verwerken
de Belgen 3,2 miljard kilo aardappels tot friet.

 

4. Maar het CBS meldde in 2016 dat Nederland de grootste producent is van diepvriespatat
in Europa. In 2015 werd voor 3,8 miljoen euro geproduceerd. Bijna 1,3 miljard euro was
van Nederlandse producenten.

 

5. Uit dezelfde cijfers van het CBS bleek: dat komt neer op 1,6 miljard kilo diepvriesfriet.
Wekelijks zo’n 10 puntzakken per Nederlander.

 

6. België telt 5.000 frietkramen. 95% van de Vlamingen gaan volgens cijfers van het
Belgische Nationaal Verbond van Frituristen (NaVeFri) minstens 1 keer per jaar friet
halen.

 

7. Het NaVeFri reikt op de jaarlijks terugkerende Nationale Dag van de friturist eretekens
uit in de Orde van de Gulden Puntzak. Toegewijde frituristen kunnen een Zilveren Kruis
ontvangen of zelfs benoemd worden tot Ridder, Officier of Groot-Officier van de Orde.

 

8. Dan: de discussie waar menig huwelijk op is gesneuveld, waar jarenlange
vriendschappen voor zijn opgegeven en die in kroegen door heel Nederland voor de
nodige bargevechten zorgt... Is het friet of patat? Voordat de ruiten van onze redactie
sneuvelen: wij raadplegen de Dikke van Dale. Friet en Patat staan hierin beide
vermeld. Bij beiden staat dat het een afkorting is van patates frites. Aangezien patat hier
het eerste woord is, lijkt dit de meest logische verkorting.

 

9. Festivals hebben tegenwoordig een goed aanbod aan healthy food, maar het frietje blijft
favoriet. Friendly Fire, organisator van ruim 60 festivals in Nederland waaronder Best
Kept Secret en het Indian Summer Festival, meldde dat hamburgers en friet nog altijd
goed waren voor 50% van de omzet.

 

10. Een patatje oorlog heeft niets met de pindasaus en de koloniale overheersing van
Nederlands-Indië te maken. Het is gewoon een bende op het bord en een kakafonie aan
smaken waardoor de topping met mayo, pindasaus en uitjes gebombardeerd werd tot
‘oorlog’.

 

11. McDonald’s staat misschien bekend om de burgers, maar goede kans dat het ook de
grootste patatbakker van Nederland is. Volgens Misset Horeca’s Top 100 is de keten het
grootste horecabedrijf in omzet. In 2018 zette McDonald's 896 miljoen euro om. Een
omzetstijging van 10,5% ten opzichte van 2017.