Door 
De Atlantische makreel kleurt sinds deze week rood op de VISwijzer. Daarmee wordt het eten en verkopen van de vis afgeraden. Wat is een beter alternatief? We vroegen het aan visexpert Bart van Olphen, Schmidt Zeevis-inkoper Jimmy Melissen en de oprichter van de VISwijzer, Margreet van Vilsteren.
"De Atlantische makreel wordt sinds 2010 structureel overbevist", zegt Van Olphen. "Dat komt vooral doordat internationale afspraken tussen de kuststaten die op makreel vissen ontbreken. Door voortdurende onenigheid tussen de Europese Unie, Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk, IJsland en de Faeröer eilanden over de verdeling van visquota wordt er jaarlijks zo'n 40% meer gevangen dan verantwoord is. Het visbestand staat onder zware druk en dat vereist directe actie."
Jimmy Melissen, inkoper bij Schmidt Zeevis, ziet dat makreel enorm populair is in de horeca. "We verkopen vele kilo’s per week. De vette vissoort is gezond, makkelijk te verwerken en culinair zeer veelzijdig." De Rotterdamse vishandelaar koopt met het oog op duurzaamheid enkel lijngevangen makrelen in.
Verantwoorde vis op het bord: welke betere keuzes kunnen we maken?
Makreel-alternatieven
Nu de makreel op de rode lijst staat, krijgt de Rotterdamse vishandelaar vragen over alternatieven. Melissen noemt de horsmakreel een goede culinaire vervanger. "Iets minder vet en wat steviger, maar qua smaak en textuur heel vergelijkbaar." Ook noemt hij rode poon en rode mul als goede vervangers vanwege het vetgehalte. Zijn deze alternatieven ook duurzamer? "Dat hangt sterk af van waar en hoe deze vissen zijn gevangen, net als bij de horsmakreel."
-
Rode mul is een delicate, lichte vis met een milde, zoete smaak en een zachte textuur.
-
Rode poon heeft een vollere, meer intense smaak, met een stevige textuur en een rijke zeesmaak.
-
Horsmakreel heeft de sterkste smaak van de drie, met een vette en rokerige ondertoon, en een dichte textuur.
Verse vis slim inkopen: welke betaalbare en duurzame alternatieven zijn er?
In de afgelopen jaren ging visexpert Van Olphen op zoek naar een alternatief en vond dat in de Chileense horsmakreel. Ook hij noemt het een vis met een vergelijkbare smaak en textuur, die wél verantwoord wordt gevangen. "Door te kiezen voor deze horsmakreel, geven we het Atlantische makreelbestand de kans om zich te herstellen voor de toekomst."
MSC-gecertificeerde Chileense horsmakreel
Margreet van Vilsteren van de VISwijzer zegt over de horsmakreel: "De MSC-gecertificeerde Chileense horsmakreel staat wél op de VISwijzer, maar heeft geen kleurcodering gekregen omdat deze vis niet is beoordeeld volgens de methodiek die de VISwijzer hanteert."
Zodra je dit weet over deze populaire vissoorten, maak je andere keuzes
Makreel van geel naar rood
In 2022 bracht de International Council for the Exploration of the Sea (ICES) advies uit over de vangstmogelijkheden voor Atlantische makreel in de Noordoost-Atlantische Oceaan (FAO 27-regio). Dit advies wees erop dat de visserijdruk op makreel niet meer binnen veilige biologische grenzen viel, terwijl de aanwas van jonge makreel afnam, aldus GoodFish, beheerder van de VISwijzer. GoodFish wijst ook op het gebrek aan internationale vangstafspraken. Als gevolg van de verslechterde situatie, ging de score van de makreel op de VISwijzer op 8 april van geel naar rood.
Niet alleen de Nederlandse VISwijzer heeft de makreel op rood gezet, ook alle andere WWF-viswijzers wereldwijd namen dezelfde beslissing. De Amerikaanse VISwijzer (Seafood Watch) classificeerde de Atlantische makreel al enkele jaren geleden in het rood. GoodFish zegt: "Er is een kleine kustregio waar de makreelvisserij groen scoort, omdat handlijnen worden gebruikt – een methode met lage milieu-impact. Desondanks is wereldwijd erkend dat de makreelvisserij niet duurzaam is."
